22 САКАВІКА — САРАКI, СОРАКI, САРОКI, САРАКАСВЯТЫЯ
22 САКАВІКА — САРАКI, СОРАКI, САРОКI, САРАКАСВЯТЫЯ
Калi ад Грамнiц да дня Сарака пакутнiкаў трымаецца добрае надвор’е, не iдуць дажджы i не псуецца дарога, то чакаецца ўлетку засуха. Калi на Саракi вол можа пад вуглом будынiны напiцца ўволю — будзе добрая вясна. Калi Саракi заспелi снег на стрэхах, то на Дабравешчанне на зямлi застанецца снег, а на Юр’е — на гарах. Калi на Саракi вол можа пад вуглом будынiны напiцца ўволю — будзе добрая вясна. Калi Саракi заспелi снег на стрэхах, то на Дабравешчанне на зямлi застанецца снег, а на Юр’е — на гарах. Саракi — гэты дзень з’яўляецца адным з самых знамянальных у народнай традыцыi, лiчыцца, што ў гэты час дадому вяртаецца "40 выраяў". Вiтаючы птушак, якiя вярнулiся са свету продкаў i прынеслi вестку аб тым, што зiма ўжо мiнула, жанчыны пяклi з цеста сорак жаваронкаў — булак у выглядзе птушак. Дзецi бегалi з iмi па вёсцы, трымаючы на выцягнутай руцэ цi на доўгай галiнцы. Пры гэтым дзецi спявалi кароткiя песнi-заклiкалкi: "Жаваронкi, прыляцiце, красна лецейка прынясiце!" l У гэты дзень гаспадынi пеклi таксама 40 шарыкаў — "саракi святыя, калабаны залатыя", i кожны дзень па адным iх выкiдвалi за вокны i казалi: "Мароз, чырвоны нос, вось табе хлеб i авёс, а зараз сыходзь па-добраму!". У народзе верылi, што Мароз, якi пад’есць хлебных шарыкаў, сыйдзе да наступнага года i не будзе перашкаджаць сялянам вясновымi прымаразкамi. Па колькасцi спечаных шарыкаў было зручна падлiчваць 40 ранiшнiкаў, пасля якiх сеялi грэчку, высаджвалi капусту. Свята Саракоў непарыўна звязана з сiмволiкай лiку 40: l Лiчылi, што ў дзень ушанавання 40 пакутнiкаў з-за мора (з "выраю") прылятаюць сорак птушак. l Пасля ранiшняга набажэнства ў царкве сяляне ладзiлi святочны стол, за якiм узгадвалi 40 пакутнiкаў, якiя пацярпелi за веру Хрыстову, i сваiх загiнулых воiнаў-сваякоў. l На стол ставiлi печыва ў выглядзе птушак (жаваронкаў) па колькасцi членаў сям’i. У адной з такiх птушак абавязкова запякалi манету: той, хто яе знаходзiў, атрымлiваў поспех i ўдачу ва ўсiх справах на ўвесь год. Манету-талiсман захоўвалi на бажнiцы ў чырвоным куце цi насiлi з сабой — на шчасце. l У жаваронках можна было запячы пярсцёнак: дзяўчына, якая яго знаходзiла, рыхтавалася ў гэтым годзе выйсцi замуж. l Каб твар быў прыгожым, румяным, а цела белым i здаровым, неабходна было памыцца талай вадой са снегу, сабранага на дзень 40 пакутнiкаў. l Каб вашу гаспадарку не пакiдаў дабрабыт i прыбытак, абавязкова неабходна было ў гэты дзень пачаставаць жаваронкамi беднату i блажэнных. l У гэты дзень трэба было пакласцi пачатак сельскагаспадарчым работам: "Святыя Саракi — у поле саху валаклi". Аксана КАТОВIЧ, Янка КРУК.
Чтобы разместить новость на сайте или в блоге скопируйте код:
На вашем ресурсе это будет выглядеть так
Саракi — гэты дзень з’яўляецца адным з самых знамянальных у народнай традыцыi, лiчыцца, што ў гэты час дадому вяртаецца "40 выраяў". Вiтаючы |
|