«Пакуты ачысцiлi мне душу…»

Источник материала:

Андрэй Скарынкiн стаў  уладальнiкам “Залатога Купiдона” 

У ходзе нядаўняга Дня беларускага пiсьменства ў Шклове ўпершыню адбылося ўзнагароджанне пераможцаў Рэспублiканскага конкурсу на лепшы мастацкi твор, арганiзатарам якога выступiў Саюз пiсьменнiкаў Беларусi. Лаўрэатам прэмii «Залаты Купiдон» стаў паэт Андрэй СКАРЫНКIН. 

Надзвычай неардынарным, загадкавым i прыцягальным уяўляецца Андрэй Скарынкiн шматлiкiм прыхiльнiкам яго шматграннага таленту, асаблiва калi ён з’яўляецца на сцэне ў акружэннi эстрадных зорак. I дагэтуль адны шчыра, амаль з дзiцячай наiўнасцю здзiўляюцца, што свае песнi выконвае аўтар слоў, а не аўтар музыкi, як гэта звычайна бывае, а другiя ўсё спрабуюць зразумець, як гэта яму, сур’ёзнаму паэту, удаецца спалучаць у сабе i вернасць лiтаратурным традыцыям класiчнай школы, i схiльнасць да мадэрнiсцкiх форм, i, нарэшце, не знiкаючую з гадамi цягу да эстрады. Але хiба можна адназначна ацанiць неадназначную асобу? 

Ён   прыцягнуў агонь   нябесны... 

...Па гэтым вiядуку, якi перакiнуўся цераз чыгуначнае палатно ў цэнтры Мiнска, штодзень праходзяць сотнi людзей, але калi па iм iшоў Андрэй Скарынкiн, то немаведама адкуль, як быццам з нябёс, на яго абрушыўся асляпляльны сноп агню... Iмгненна загарэлася вопратка, але ён, знаходзячыся ў шокавым стане, усё ж трымаўся на нагах, хоць, як потым высветлiлася, глыбокiмi апёкамi было ахоплена 30 працэнтаў яго цела. Гэта здарылася ў лiстападзе 2005 года, i толькi ў 2007-м ён вярнуўся да сваёй звыклай творчай дзейнасцi. А тады давялося доўгi час праляжаць у Рэспублiканскiм апёкавым цэнтры, перанесцi 6 аперацый па перасадцы скуры, а потым працягваць лячэнне ў Аксакаўшчыне, у Рэс-публiканскай клiнiчнай бальнiцы медыцынскай рэабiлiтацыi (якое працягваецца i цяпер). I да сённяшняга дня нiхто не можа дакладна сказаць, адкуль узнiкла тая таямнiчая ўспышка. Вялося следства, прычынай тра-гiчнага здарэння названа такая электрычная з’ява, як вольтава дуга, бо паблiзу праходзiлi лiнii высокага напружання. 

«Вiдаць, гэта выпрабаванне было дадзена мне, каб я не ўзносiўся высока i не адчуваў сябе звышчалавекам, — разважае Андрэй. – Гасподзь не забраў у мяне жыццё, але апусцiў на зямлю. Значыць, я тут патрэбен, бо яшчэ не ўсё сказаў... Праз тыя пакуты я ачышчаўся целам i душой, каб з новым усведамленнем несцi сваё зямное прызначэнне». 

Вялiкiм майстрам слова заўсёды ўласцiва прароцтва, абвостранае адчуванне будучынi. Ёсць такi дар i ў Скарынкiна. Так, за некалькi гадоў да трагiчных падзей ён у сваiх вершах прадказаў крушэнне нью-йоркскiх небаскробаў, гiбель «Курска» ў Баранцавым моры. А аб сабе ў адной са сваiх эпiчных паэм, напiсанай 10 гадоў назад, паэт выказаўся так: «Я перенес распятье на ногах...» 

I   зноў – у   вiры жыцця  

Мiнулы 2006 год быў для Андрэя Скарынкiна перыядам адраджэння, назапашвання духоўных i фiзiчных сiл, своеасаблiвым Рубiконам, якi ён павiнен быў перайсцi, каб зноў апынуцца ў вiры творчага жыцця. У многiм гэтаму паспрыяў выхад у свет яго новага зборнiка «Красная книга», выпушчанага выдавецтвам «Мастацкая лiтаратура» (за якi ён на Днi беларускага пiсьменства i атрымаў званне лаўрэата Рэспублiканскага конкурсу на лепшы мастацкi твор). А тады паэт яшчэ не ведаў аб гэтым i, хутчэй за ўсё, нi аб якiх узнагародах не думаў. 

Пачатак 2007 года азнаменаваўся для яго доўгачаканым выхадам на сцэну ў сваiм звыклым амплуа i ў акружэннi верных сяброў па творчасцi, якiя не пакiнулi яго ў трагiчны момант жыцця. Андрэй Скарынкiн не прапускае магчымасцi ў чарговы раз выказаць шчырыя словы падзякi не толькi iм, але i многiм iншым творчым асобам, уплывовым i простым лю-дзям, якiя падтрымлiвалi яго i словам, i справай, i высакароднымi ўчынкамi. 

У гэтым годзе ўжо прайшлi два канцэрты Андрэя Скарынкiна. Першы з iх —«Избранное для избранных» — адбыўся ў студзенi ў Вялiкай зале фiлармонii, дзе не было нiводнага свабоднага месца i мора кветак, прызначаных для паэта, калыхалася ў руках гледачоў. I ён выйшаў на сцэну – усё такi ж iмпазантны i адначасова стрыманы i поўны артыстычнага запалу. Канцэрт вяла заслужаная артыстка Беларусi Алена Спiрыдовiч, а прымалi ўдзел у iм Рыгор Палiшчук, Алена Кананчук, Джамiля Амардурдыева, Вольга Вронская, Сяргей Кравец, Ян Цыбулька, Анастасiя Арцем’ева, госця з Масквы Алена Бажэнава, а таксама артгрупа «Беларусы», ансамбль народных iнструментаў пад кiраўнiцтвам Яраслава Валасюка, кампазiтар Алег Чыркун. Па традыцыi шмат сваiх песень выконваў сам паэт i, як заўсёды, чытаў новыя вершы. А потым, як бы дэманструючы, што зноў знаходзiцца ў належнай фiзiчнай форме i не стра-цiў яшчэ сваёй спартыўнай вывучкi, ён у адной з эстрадных кампазiцый услед за гiмнасткай-танцоўшчыцай Юлья-най Марозавай (сярэбраным прызёрам чэмпiянату Еўропы па мастацкай гiмнастыцы) у лiтаральным сэнсе слова стаў на галаву (можа, таму, што ўжо не трымалi ногi ад працяглага канцэрта)! I не бачна было гледачам у зале, якiя шрамы i рубцы пакрывалi ўсё яго цела пад спартыўнай майкай... 

Другi канцэрт пад назвай «Весна любви» адбыўся напярэдаднi першамайскiх свят у Маладзёжным тэатры эстрады, з якiм паэта  Скарынкiна звязваюць даўнiя творчыя сувязi. На гэты раз у новай праграме разам з дарослымi артыстамi прымалi ўдзел i зусiм юныя выканаўцы, для якiх iмя Скарынкiна стала тым лакаматывам, якi выцягнуў iх на прафесiянальную сцэну. Вось так вакол знакамiтага творцы згуртоўваецца новае ядро творчай моладзi, якой ён з нязмушанасцю прафесiянала прывiвае добры густ i, канешне, любоў да паэзii. 

З’яўляючыся таксама i членам Саюза пiсьменнiкаў Расii, Андрэй Скарынкiн не парывае сваiх даўнiх творчых сувязяў з братняй краiнай. Прыкладна тры месяцы назад у Маскве, у Мiжнародным славянскiм культурным цэнтры на Ардынцы, адбыўся яго чарговы творчы вечар з удзелам расiйскiх выканаўцаў. А ў сябе на ра-дзiме яго як прызнанага майстра слова запрашаюць выступiць у навучальных установах, у воiнскiх часцях, на прадпрыемствах, просяць пакiнуць аўтограф у чарговай кнiзе – i гэта ў наш, як многiя сцвярджаюць, непаэтычны век!