Лета патрыярха
26.07.2010 11:44
—
Новости Культуры
|
Барадулін — патрыярх сучаснай беларускай літаратуры. Ёсць і старэйшыя (дзядзьку Рыгору ў лютым споўнілася 75), і больш пладавітыя (хоць і Барадулін выдаў пад сотню кніжак). Але такіх паэтаў — якія стварылі сваю мову, свой хранатоп, сваю паэтыку… Як вы памятаеце, сваё — Ушачы — гэта мае асноўныя лекі, — прызнаўся нам Барадулін у садзе ля роднай хаты. — Бо ўсе пігулкі, усе адлечванні ў лякарні — гэта ўсё драбяза. Ва Ушачах я і здаравейшы, і маладзейшы, і не так галава баліць… Наогул, калі казаць высакамоўна, — гэта вяртанне да каранёў. Сапраўды, гэта добра сказана. Тут ты ўрос — і пакуль ты жывеш, ты будзеш на тым месцы, дзе ты нарадзіўся, дзе ты гадаваўся… Ва Ушачах народнага паэта землякі любяць: за апошнія гады абкрадалі тры разы. У кабінеце майстра на гарышчы зладзеі, не здолеўшы запаліць святло, карысталіся свечкаю — пазалівалі воскам шматлікія дыпломы, кнігі з аўтографамі, часопісы, лісты, нататкі… Скончылася тым, што Барадулін звярнуўся да мясцовай міліцыі — і паставіў хату на сігналізацыю. Праблема знялася — колькі разоў сігналізацыя спрацоўвала, міліцыя прыязджала аператыўна — але гэта быў ці кот, ці вецер. Адпаведныя цыдулкі ад міліцыянтаў паэт штораз знаходзіць на стале: былі ў гэткі дзень, у гэткі час, усё праверылі — парадак!.. — Да вайны на нашай вуліцы была брукаванка, цяпер застаўся маленечкі кавалак — як млечны зямны шлях… — кажа народны паэт. — Яе збіраюцца заліць цяпер асфальтам, дык усе мясцовыя радуюцца. А для мяне гэта — як заліць асфальтам кавалак душы. Бо апроч гэтай брукаванкі, тут мала што засталося з маленства… Барадулін падыходзіць да брамкі і паказвае. — Вунь там жыла мая хросная матка Міклашэўская… Тут былі Васількі, у яго было шэсць дачок. Аднойчы ён звярнуўся да суседа: «Ты ведаеш, Васіль, якое ў мяне гора?.." А той яму: «Не кажы, мая таксама нарадзіла…» Цяпер застаўся толькі адзін сусед — Васіль Бялеуш, маладзейшы за мяне. Ён распавёў нядаўна, як некалі старшыня райспажыўсаюза Залман Шмуілавіч Салавей сказаў: «Ты прывязі мне дроў, толькі адну бярозу». Ён яму прывёз усе яловыя дровы, і толькі адну бярэзіну. Той крычыць: «Што ты мне прывёз?!« — «Ты ж прасіў адну бярозу, я табе і захапіў адну бярозу!» Вясёлыя былі людзі… Дзядзька Рыгор па стане здароўя цяпер практычна не робіць нічога ў хаце. Разбірае старыя кнігі і часопісы, парадкуе запісы… — Я Дзядзька Рыгор згадвае, што як быў малы — усіх пераседжваў у лазні. — Старая была над рэчкай, я там дужа любіў парыцца… Цяпер у грамадскую я не хаджу, але хаджу да свайго суседа Васіля, у яго тут лазня. Але, вядома, столькі ўжо не магу праседзець, як раней… Ва Ушачах дзядзьку Рыгору вершы прыходзяць лепш, чым у Мінску. — Я ў Мінску ўсё жыццё пражыў, як на кватэры, — кажа Барадулін. — А тут я дома… Толькі вершы Рыгору Барадуліну пішуцца цяпер збольшага сумныя. Я спытаўся, як мяркуе паэт, ці шмат хто цяпер разумее ягоную паэзію? — Баюся, каб я сам да канца разумеў. Каб не дажыць да таго, што не будзеш разумець сам… — пачуў я адказ ад народнага паэта Беларусі.
Вершы. Ліпень 2010.
Годная Тая, што мановая фіранка, Дах даладжваць, а не дамавіну. П’ю, пакуль не выпрастаю спіну, Роднае паветра па глытку…
Адпачынак жмурыцца здалёк. Сумна пасівеламу самому Бачыць, як сівее васілёк…
Прагне ўлады над жывой прасторай. Як бы кепска ні было табе, Суцяшайся тым, Што будзе горай.
Паэзія — гэта агрэсія!
Хаджу як сам не свой. Жыву і не жыву. Заву саву ўдавой. Хлусні сваёй хлушу, І стаўлю ля стаўка За грэшную душу Я Мне ўтульна сон прысніць У ветра ў рукаве. Крапліста воск звініць, А галава плыве… . Падзяліцца навіной:
Глеб Лабадзенка, Звязда Чтобы разместить новость на сайте или в блоге скопируйте код:
На вашем ресурсе это будет выглядеть так
У гасцях у народнага паэта Беларусі Рыгора Барадуліна ва Ушачах |
|