Международный день родного языка

 

Янка Купала. Запіс 1934 г.: «Песень, што птушкай ляталі б над полем, і шчасце тварылі б ад летаў да летаў».

 

Так (у стагоддзі мінулым) Купала чытаў, а сёння – Купалу чытаюць. Звыш дзевяці мільёнаў беларусаў свету могуць лічыць «мову класіка» – роднай. Але ж размаўляюць не ўсе. Праўда, не за гэтым парогам. Бо мінскі «Дом пад таполяй» – Дом Песняра. А ў Дзень роднай мовы «лепшае» – з першага… народнага паэта Беларусі. Радкі, што са школьнай праграмы да сэрца бліжэй, выбіралі самі. Міністр культуры разглядаў пяць варыянтаў. Спыніўся, пакуль самы прывабны жаніх краіны на любоўнай лірыцы. 

 

«Словы Купалы» у гэты Дзень на вуснах не толькі ў карэнных беларусаў. Кінарэжыссёра Яфрэмава (рускага па-паходжанніі) з класікам звязаў Горкі. «Наш» Янка з «іх» Максімам сябраваў, а ўжо такіж «наш»Аляксандр – нарадзўся ў расійскім Горкім (сёння – Ніжнім Ноўгарадзе). 

 

Калегі-пісьменнікі, мастакі… сёння зноў прыйшлі да Купалы. Як некалі завітвалі на гэтае месца яго сучаснікі. Той «Дом пад таполяй» (дзе, дарэчы, ўпершыню прагучала паэма «Над ракою Арэсай») пасля вайны захавалі фотаздымкі. І памяць.

 

Гэта выратаваны з агню рукапісны «Прарок»: верш-юбіляр (стагоддзе, як пастаўлена апошняя кропка) і яго аўтар-юбляр. У Купалы летам статрыццацігоддзе з дня народзінаў. Без сумненняў – чытаць беларускага класіка у дзве тысячы дванадцатым будуць па ўсёй Зямлі. Цёмнаскуры Андрусь з афрыканскага Чаду па раніцах аўтарка і чацвярга на АНТ вучыць беларусаў матчынай мове: літаратурнай, купалаўскай. Як калісьці казаў Купала: «бессмяротнае слова, ты роднае слова…» І сёння – яго Дзень. Дзень, калі вядомыя людзі падцвердзілі вядомае: чытаць, пісаць і думаць па-беларуску здольны кожны.

 

Произведения белорусских классиков к Международному Дню родного языка появились в брестских автобусах. Цитаты из Короткевича, Горецкого, Купалы и Быкова потеснили рекламные объявления. Таким образом решили привлечь внимание брестчан к культурному наследию. Прочитав в транспорте отрывок, возможно, кто-то захочет прочесть и всё произведение.