Паэтычная старонка «Світанак», прысвечаная 515-годдзю Шаркаўшчыны

Источник материала:

Віктар Лагун

Раніца Шаркоўшчыны

Сведка гэтаму ― край сінявокі наш:

Два шляхі, што з Дзісны на Жукоўшчыну

І з Браслаўскіх азёр на Глыбокае

Леглі ростанню ў цэнтры Шаркоўшчыны.

 

На мяжы, паміж вёскай і горадам,

Самабытнасць яе ўсталявалася

І малюнкамі вуліц красворднымі

На ўзбярэжжы ракі праяўлялася.

 

З першым промнем яна прачынаецца

І ў квяцістае ўбранне ўбіраецца,

Да Дзісёнкі збягае, спускаецца

І ў люстэрку яе выглядаецца.

 

Я вітаю Шаркоўшчыну раніцай.

Што адкажа яна мне ― паслухаю:

Падыходзіць да ранішняй станцыі

Па чыгунцы цягнік з перастукамі.

 

Ульяноўскія пеўні ад радасці

Галасамі ніяк не нахваляцца.

Не ўступаюць ім тыя, што ў Ракаўцах…

А Шаркоўшчына ж песнямі славіцца!

 

А найбольш, сіняй стужкай спавітая,

На ўвесь край і заўжды ганарылася

Ты сваімі людзьмі працавітымі,

Што на гэтай зямлі нарадзіліся.

 

Што і сёння на працу спяшаюцца.

Ім насустрач вядзе мяне вуліца.

Шаркаўчанка з табой павітаецца ―

Быццам сонца на небе ўсміхнулася.

 

А сур’ёзнасць мужчын незвычайная, ―

Я кажу вам усім:

― Добрай раніцы! ―

Карапузу з садка ― шаркаўчаніну

І чародцы дзяўчат-шаркаўчаначак…

 

У нябёсах пад аркай вясёлкавай,

Крылы мараў і планаў спрабуючы,

Зазірае юнацтва Шаркоўшчыны

Цераз сённяшні дзень у дзень будучы…

 

Можаш ехаць на Браслаў з Глыбокага,

Можаш плыць па рацэ з-пад Жукоўшчыны.

Над Дзісёнкай нягаснучай зоркаю ―

Мой пасёлак

Пад назвай Шаркоўшчына.

Кацярына Сосна

Шаркаўшчынская вясна

Маё сэрца губляе свой рытм —

Прыгажосць агарнула такая!

Сёння сад белізною пакрыт:

Акінь вокам — душа замірае!

Безліч кветак як вочкі глядзяць.

У неба, як шклянка, празрыстае,

Бы сняжынкі, пялёсткі ляцяць.

Як вятрыска павее храбрысты,

У гайку чуцен спеў салаўя.

Можна водару кветак напіцца.

Гэта мой родны кут і зямля!

Як Шаркоўшчынай не ганарыцца!?

 

З глыбіні стагоддзяў

(Паданне)

Праезджы князь махнуў рукою:

Вось тут будзе горад-сад!

Узрушан думкаю такою

Выдаў свіце свой загад.

Закласці камень у падмурак

Ладнай дзеўцы даручыў.

Зімовым ранкам у аўторак,

Тут працоўны дзень ажыў.

Чаму зімою? Дрэва спала,

Не кранаў душу і боль,

Сякера дрэва не пужала.

Цішыня кругом, прастор…

Дамы “як лялькі” будавалі.

З-за мяжы схемы набывалі,

Ў працы адчувалі спрыт.

Па бруку колы грукаталі,

У слоту вязлі ў гразі.

Што ёсць асфальт, тады не зналі.

Коням цяжка, а вязлі.

Драўляны мост узрос праз рэчку,

Злучыў яе берагі.

Касцёл, царкву ўзвялі ў мястэчку,

Каб маліцца там маглі.

Аптэка, школа, малачарня,

Крамы, пошта і карчма.

Рады гандлёвыя і лазня—

Улада Плятара была.

Як жа назваць жытло, гадалі?

Шаркаць сталі па двары.

Князі Шаркоўшчынай назвалі.

У згодзе былі каралі.

А князь Літоўскі і круль Польскі

Стаў маёнткам гандляваць,

Для абароны трымаў войска

Ад напасцяў ратаваць…

 

Прайдуць гады, мінуць стагоддзі.

Здымкі памяць ускалыхнуць.

Бурыць і нішчыць, можа, годзе?

Успаміны хай жывуць.

Пішам гісторыю гадамі.

І тым трэба даражыць,

Што зроблена вякамі

Прыгажэць яшчэ і жыць!

 

Людміла Ардынская

Шаркаўшчына

Неба Шаркаўшчыны

Ў зорках над зямлёй.

Мілая Айчына,

Краю любы мой!

Храмы векавыя

Над Дзісной-ракой,

Нібы вартавыя,

Сцерагуць спакой.

І пакутнік Жданаў

У помніку стаіць.

Удзень напрацаваны

Увесь пасёлак спіць.

Уранку сонца ўстане,

Новы дзень пачне.

Хтосьці з шаркаўчанаў

Усміхнецца мне.

Чысціні прастору

Радуюся я.

Тут — сады Сікоры,

Тут — зямля мая.

Лёс паслаў лагодны,

Край мяне прыняў,

І дачкою роднай,

Мару, каб назваў.

 

«Світанкаўцам”

Світае, заранка над лесам палае,

Ад вогненнай зоркі святло разліла.

Не спіць і “світанкавец”, вершы складае,

Каб людзям аддаць больш любові, святла.

“Світанкавец…” Хто ён! — Паэт, толькі розны,

Ды творчыя мэты і мары адны.

Вайцюль і Кукуць, Сікора — узнёсла —

У вершах свой край апяваюць яны.

Надзея Паляк… Яе вершы кранаюць

Пранізлівай чулага сэрца тугой,

А лёсу яе распавесці хапае

Пра танга, факстрот, бацькаў сад над ракой.

Каханне вайне яна проціпастаўляе,

Да кветак валошак па жыце бяжыць…

Паслухайце: у вершах жаўронак спявае

І ўлетку калоссе шуміць “Жыць, жыць, жыць!”

Абшары, прасторы ў вершах Сікоры,

Лес роднай зямлі на узгорку шуміць,

Рачулка Быстрыца, крыніца бруіцца —

У іх нам вучыцца, як край свой любіць.

 

Надзея Вайцюль

Мой родны край

Іду асцярожнай хадою

Цнатлівай травіцай у май,

Раса жыватворнай слязою

Абмые прастору, мой край.

Прыветна і хораша ў маі:

Карону лес лісцем прыкрыў,

Салоўка шчымліва спявае,

Ягоны спеў гай абудзіў.

Нябёсаў блакітных раўніна…

Крыху запаволю хаду:

Вакол ізумруд зеляніны

Чаруе мяне, дзе не йду.

Прыгожа сады расцвітаюць,

І сонейка грэе зямлю,

І квеценню бэзы вітаюць.

О, май, я цябе так люблю!

Чаму ж ты, мой маю шумлівы,

Так сэрцу майму дарагі,

Завешся людзьмі нешчаслівым

І лёс ім прыносіш благі?

Як ў маі на свет нарадзіўся,

Ці мо ажаніцца хто змог,

Лічы, што слязьмі ты заліўся

І згінеш ў бядзе, крый жа Бог.

 

Міледзі Кукуць

Мая Айчына

У справах і думках сваіх услаўляе

Народ беларускі Айчыну сваю.

І бусел над дахам урачыста вітае

Наш край незалежны, святую зямлю.

У нябыт адышлі ліхалецце, навалы,

Чужынцаў прыход і знявольны прымус.

Цяпер самастойнай і вольнай дзяржавай

Пад сонцам свабоды жыве Беларусь.

Стагоддзямі сеялі зерне свабоды,

Мы на роднай зямлі без прыгнёту каб жыць.

І вось ужо руняцца раннія ўсходы…

Ды трэба той ніваю нам даражыць!

 

Ала Міхайлава

Край Шаркаўшчынскі — дзіўны край!

Табой з маленства ганаруся!

Зямлі куточак, нібы рай,

У паўночнай частцы  Беларусі.

 

Край сінявокіх васількоў,

Буслоў, што мірна ў небе кружаць,

Багатых збожжавых палёў,

Лясоў, што шчыра людзям служаць.

 

Дзе водар спелых верасоў,

Углядаюцца што пільна ў неба.

Радзіма, куды кліча зноў

Жытнёвы пах святога хлеба.

 

*  *  *

Мой родны кут мне бачыцца ў снах,

Там, дзе ў бяздонні сонейка смяецца.

Святая Шаркаўшчынская зямля,

Радзімай што для кожнага завецца.

 

Ты патанаеш у кіпені садоў,

У вясновых, яркіх і прыгожых кветках.

Не наталіцца спевам жаўрукоў,

Ліецца што па скошаных палетках.

 

Ляціць няспешна бусел у вышыні,

Па рэчцы чародка качак праплывае….

Здалёку свецяць горада агні…

І толькі тут так хороша бывае!

 

Мой родны Шаркаўшчынскі дзіўны край!

Зямля майго маленства і юнацтва!

Куточак родны, дзе сапраўдны рай,

Дзе сэрцам марыш назаўжды застацца!

 

Надзея Паляк

Роднаму краю

Усё з павагай да роднага краю:

Навальніца, уранку цягнік.

Не напалохаць бы, кажуць: “Вітаю!

Добрай раніцы, край працаўнік!”

 

Днём і ноччу, вось так, без упынку,

Лашчыць хваляй свае берагі,

Не спыняецца ні на хвілінку,

Так Дзісна песціць край дарагі.

 

І духмянае жыта ўлетку

Спелым коласам хоча сказаць:

“Калі ласка, хутчэй на палеткі,

Каб зярнятка к зярнятку сабраць”

 

А рамонкі складаюць санеты,

Шэпчуць гімны табе васількі.

Сонцам ясным пяшчотнае лета

Незабудкі сплятае ў вянкі.

 

Ты калісьці даўно, край Машары,

Ласкай маці сустрэў і мяне.

Праз гады ўжо з пяшчотнай пашанай

Прысвячаю я вершы табе.

 

* * *

Наша песня Шаркаўшчына.

Край наш вольны, дарагі.

Над Дзісною песні льюцца,

Заліваюць берагі.

 

Прыгажэе Шаркаўшчына,

Не пасёлак — гарадок.

Сэрцу родная Айчына,

Мой паэзіі радок.

 

Урадзілі ўсім на славу

Бульба і пшаніца,

То чаму ж тут не спяваць

Ды не весяліцца?

 

Край Сікоры, край Машары,

І Язэп тут пабываў…

На Прыдзісненскім абшары

Вечна б край наш працвітаў.

 

Ігар Дземідовіч

Родныя берагі

Мая Дзісёнка яшчэ спіць,

Але пад тоўстым лёдам

Усе ж вада бяжыць, бяжыць

Заўсёды, круглым годам.

Хоць дзесьці затрымалася вясна,

Але прыйдзе, прыйдзе яна.

І страпянецца ўвесь свет,

Напіша новы верш паэт.

Разводдзе будзе ўсіх натхняць,

Зіму не стануць успамінаць.

П’яны водар чаромхі

Апануе ўсе берагі,

І забудуць тады прыродзе

Завірушна-марозныя ўсе грахі.

А затым салаўі закацяць

Эратычна-спакусны спеў.

Мая любая і Дзісёнка,

Як жа кінуць я вас пасмеў?

Куды б лёс далей не закінуў,

Не пазбавіцца ад тугі,

Калі побач цябе не будзе

І не бачу родныя берагі.

 

 

Галіна Сікора

Родны край

Шуміць, гамоніць лес на ўзгорку,

Гуляе ветрык між вярбін.

Мой родны кут, мой кут бацькоўскі,

У нашым сэрцы ты адзін.

 

Абмеру вёрстамі абшары,

Праеду свет, ці зноў прайду,

Але мілей зямлі бацькоўскай

У свеце цэлым не знайду.

 

Тут я душой адпачываю,

З маленства краем даражу,

Сваю маленькую радзіму

Матуляй роднаю заву.

 

 

Мой край

Мы в стране такой живём,

Где у каждого — свой дом.

Садик, школа, магазин

Встали стройно в ряд один.

 

Речка, озеро, леса,

Птиц в природе голоса

Сказкой делают наш край —

Неземной волшебный рай.

 

И пускай пройдут года,

Стану взрослым я тогда,

Все равно сюда вернусь

И в красоты окунусь.

 

Поклонюсь церквям святым

И могилкам дорогим.

С верой, правдой буду жить

И земле родной служить.

 

Хоть в деревне трудно жить,

Я не стану слёзы лить

Землю потом оболью,

А народ свой накормлю.

 

Скажут мне тогда — герой.

Встал он на ноги с зарей,

Хлеб собрал, всех накормил,

Верой в завтра окрылил.

 

Лена ГУГАЛІНСКАЯ

Ёсць у свеце нямала дарог…

Ёсць у свеце нямала дарог,

Кожны крочыць сваёю ад Бога,

Сніцца часта бацькоўскі парог

І да хаты бацькоўскай дарога.

 

Колькі сцежак прыйшлося прайсці:

Вельмі вузкіх і надта шырокіх!

Бяду-гора ў жыцці абысці

І з вяршынь не сарвацца высокіх.

 

Толькі зоркай свяціцца ў начы

Млечным шляхам дарога да дому,

Рэхам чуюцца тыя гады,

Што не вернуцца болей нікому.

 

Што не вернецца спеў салаўя

І квяцістае лета дзяцінства.

Толькі ў песнях матулі здаўна

Чую з роднай старонкай адзінства.

 

Дзе ў свет белы для шчасця прыйшла,

Дзе я ў полі бярозку садзіла…

Там да дому дарога вяла,

Колькі б я па шляхах не хадзіла.

 

Самай светлай, радаснай будзе

Хай заўсёды дарога да дому!

Хто родны  парог не забудзе,

Той з Радзімай у сэрцы — даскону.