Падведзены канчатковыя вынiкi мясцовых выбараў

Источник материала:

Як i ў адпаведнасцi з папярэднiмi данымi, найбольшую актыўнасць праявiлi выбаршчыкi Вiцебскай вобласцi — 90,4 працэнта. Паводле слоў старшынi Вiцебскай абласной выбарчай камiсii, такiя лiчбы гавораць аб высокай актыўнасцi ўсiх удзельнiкаў выбарчай кампанii. I ў першую чаргу дэпутатаў, якiя былi пазнавальнымi i аўтарытэтнымi для насельнiцтва. У прыватнасцi, па безальтэрнатыўных акругах кандыдаты на Вiцебшчыне набiралi ад 68 да 80 працэнтаў галасоў выбаршчыкаў, што пражываюць у акрузе. Другое месца па колькасцi прагаласаваўшых займае Магiлёўская вобласць — 84,5 працэнта. Далей iдуць Гомельская вобласць (83,1 працэнта), Мiнская (81,7 працэнта), Брэсцкая (80,5 працэнта), Гродзенская (80,3 працэнта). Апошняе месца па яўцы выбаршчыкаў заняў Мiнск — роўна 60 працэнтаў.

Аднак галоўная вынiковая лiчба мясцовых выбараў — 1581: менавiта столькi мясцовых Саветаў (а гэта стопрацэнтны паказчык) былi выбраны ў правамоцным саставе. Заслугоўвае ўпамiнання i яшчэ адна лiчба — 22 639. Гэта колькасць выбраных дэпутатаў, i да стопрацэнтнага вынiку тут не хапiла выбраць яшчэ 22 (па 19 акругах пратэставае галасаванне было большым). Галоўнай прычынай высокай колькасцi выбраных дэпутатаў, як адзначыла старшыня Цэнтрвыбаркама Лiдзiя Ярмошына, з’яўляецца не столькi высокая колькасць прагаласаваўшых выбаршчыкаў, колькi змены ў выбарчае заканадаўства, што былi прыняты напярэдаднi выбараў. Нагадаем, што ўпершыню пры наяўнасцi 50-працэнтнай яўкi перамагаў той кандыдат, якi проста набраў большую колькасць галасоў. Каментуючы магчымасць пераносу гэтай практыкi i на iншыя выбары, Л. Ярмошына адзначыла, што ў адносiнах да прэзiдэнцкiх выбараў гэта будзе праблематычна, бо неабходна змяненне Канстытуцыi. З парламенцкiмi выбарамi прасцей: тут дастаткова змянення Выбарчага кодэкса. Тым не менш старшыня Цэнтрвыбаркама адзначыла, што «пакуль гэта пытанне не стаiць», больш таго, падчас разгляду змяненняў у выбарчае заканадаўства аб мясцовых выбарах дэпутаты ставiлiся да магчымасцi падобных змяненняў i ў адносiнах да парламенцкiх выбараў «не вельмi пазiтыўна».

Што датычыцца якаснага саставу мясцовых Саветаў, то 45,7 працэнта выбраных дэпутатаў — жанчыны, 51,2 працэнта — выбраны на новы тэрмiн. 6,3 працэнта новага дэпутацкага корпусу мясцовых Саветаў — моладзь да 30 гадоў. Сярод моладзi — 1465 членаў БРСМ, прычым толькi яшчэ 10 прадстаўнiкоў гэтай арганiзацыi не перамаглi на выбарах. Прыемным лiчыць старшыня Цэнтрвыбаркама i выбранне дэпутатамi мясцовых Саветаў 11 грамадзян Расii, якiя стала пражываюць на тэрыторыi Беларусi i маюць права ўдзельнiчаць у выбарах. Паводле слоў Л. Ярмошынай, гэта сведчыць аб «брацкiх сувязях» памiж нашымi народамi, хоць Беларусь, па аналогii з Расiяй, i павiнна была б адмянiць адпаведную норму нашага выбарчага заканадаўства. Акрамя гэтага, у састаў дэпутатаў увайшлi работнiкi прамысловасцi, гандлю, транспарту, будаўнiцтва (13,9 працэнта), сельскай гаспадаркi (28,3), адукацыi (16,5 працэнта), аховы здароўя i сацыяльнай абароны (8,7 працэнта), ваеннаслужачыя i работнiкi праваахоўных органаў (3,2 працэнта), служачыя дзяржаўных органаў (13,7 працэнта), iншых сфер дзейнасцi (16,3 працэнта). Прадстаўнiкамi палiтычных партый з’яўляюцца 1,5 працэнта ад агульнай колькасцi дэпутатаў, або 335 чалавек. Найбольшая iх колькасць — 299 — прадстаўляюць Камунiстычную партыю Беларусi, яшчэ 24 — Аграрную партыю. Прадстаўнiцтва астатнiх партый — ад аднаго да трох чалавек. Па сутнасцi, паведамiла старшыня Цэнтрвыбаркама, у новых мясцовых Саветах прадстаўлены ўсе слаi насельнiцтва, што дазволiць дэпутатам адэкватна ўлiчваць i абараняць iнтарэсы выбаршчыкаў.

У цэлым, паведамiла Л. Ярмошына, выбарчая кампанiя прайшла паспяхова, а яе вынiкi адпавядаюць волевыяўленню народа. Пры гэтым яна адзначыла, што падчас гэтых выбараў склалася «ўнiкальная сiтуацыя»: упершыню з 2000 года некалькi дзён пасля выбараў не паступалi скаргi. Пачалi яны паступаць толькi праз тры днi i ў «нязначнай колькасцi». Паводле слоў старшынi Цэнтрвыбаркама, «ужо беглае азнаямленне з iмi гаворыць аб тым, што яны не ўтрымлiваюць iнфармацыю аб парушэннях законаў». У асноўным там — скаргi на нязнойдзенае паразуменне, выдуманыя сiтуацыi i г. д.

Таксама Л. Ярмошына паведамiла, што за ходам мясцовых выбараў назiрала каля 19 тысяч мясцовых назiральнiкаў (замежных не запрашалi ўвогуле). Хоць гэта менш у параўнаннi з мiнулымi выбарамi (тады было 33 тысячы), аднак «нядрэнна». Тым больш што Беларусь, паводле яе слоў, займае першае месца сярод краiн па колькасцi арганiзацый, якiя могуць накiроўваць на выбары назiральнiкаў. Актаў аб парушэннi выбарчага заканадаўства ад iх не паступала. У сувязi з гэтым Л. Ярмошына выказала здзiўленне адносна заявы старшынi Еўрапейскага саюза аб тым, што ў Беларусi не створана ўмоў для свабоднага волевыяўлення грамадзян. Старшыня Цэнтрвыбаркама лiчыць, што гэта не вытрымлiвае крытыкi, бо ў Цэнтральную камiсiю не паступала фактаў аб арыштах, нядопуску на выбарчыя ўчасткi i г. д. Паводле яе слоў, падобныя факты ЕС мог атрымаць толькi ад «неправераных суб’ектыўных крынiц», якiя, як правiла, прадстаўляюць «пакрыўджаны бок». Л. Ярмошына лiчыць, што такая арганiзацыя, як ЕС павiнна выносiць свае рашэннi на iншых падставах.