Каб не нямела душа i не слеплi вочы

Источник материала:

Але яшчэ ўчора сталi вядомыя лепшыя фiльмы "Лiстападзiка". У анiмацыйнай праграме сёлета амаль усе прызы аддадзены расiянам. Лепшым анiмацыйным фiльмам прызналi расiйскую карцiну "Маленькая Васiлiса" Дарыны Шмiт. Беларускi праект Ігара Волчака "Аповесць мiнулых гадоў" атрымаў дыплом журы "За арыгiнальнае рашэнне гiстарычнай тэмы i захаванне нацыянальных традыцый". А вось сярод поўнаметражных гульнявых фiльмаў журы вылучыла "Клас". Гэты эстонскi фiльм — не забаўляльная гiсторыя для дзяцей. Гэта спроба паставiць складаныя пытаннi, якiя ўзнiкаюць у жыццi сучасных падлеткаў. Рэжысёр Iльмар Рааг здолеў стварыць фiльм, якi не толькi для дзяцей, але i пра дзяцей. Дарэчы, сёлета была нават асобная праграма, у рамках якой быў паказаны нават расiйскi фiльм "Ярык", якi на радзiме быў успрыняты неадназначна i з цяжкасцю шукае шлях да гледача. Прадзюсер Канстанцiн Сярэбракоў падзякаваў Мiнску якраз за магчымасць пазнаёмiць з гэтай працай, якую не вельмi хочуць браць у праграму тэлеканалы: для iх галоўнае — лёгкасць, беспраблемнасць, а тут... А тут драма дзiцяцi, якi застаецца без мамы i трапляе ў поле зроку людзей, якiя глядзяць на хлопчыка з пункту гледжання гандлю, таму што кожны яго орган мае нейкую цану... На думку рэжысёра, сёння нiхто ў Расii не хоча прызнаваць, што для дзяцей ёсць шмат небяспечных момантаў у сучасным свеце. I нягледзячы на тое, што гэтае кiно было адзначана ўвагай Святланы Мядзведзевай i спецыяльнай граматай Патрыярха Аляксiя II, яму не надта былi рады: ёсць табу на некаторыя тэмы. Затое ад "Лiстападзiка" гэты фiльм атрымаў спецыяльны дыплом "За смеласць у асвятленнi актуальных праблем сучаснага грамадства".

Канстанцiн Сярэбракоў, якi ў Беларусi ўпершыню, быў вельмi ўражаны цеплынёй прыёму i нават падумаў пра тое, каб зрабiць нейкi сумесны праект. "Гэта можа быць прапаганда сямейных каштоўнасцяў, што актуальна ў любой краiне, — адзначыў Канстанцiн. — Магчыма, ролю ў такiм праекце магла б выканаць маладая беларуская актрыса Веранiка Пляшкевiч — прыгожы жаночы твар, якi трэба здымаць у кiно".

Журы дакументальнага кiно сёлета беларускую стужку адзначыла толькi дыпломам. Але гэта дасягненне, калi ўлiчыць, якая насычаная была праграма. I некаторым гэты "Лiстапад" можа запомнiцца менавiта дакументальнай праграмай. Тым больш што дакументальнае кiно не паказваюць так шырока, яго не так проста дзесьцi паглядзець. "Беларуская кiнадакументалiстыка моцная, я не памятаю за апошнi час нiводнага дакументальнага фестывалю, дзе б не было беларускай карцiны, — адзначыў Мiхаiл Лiтвякоў, старшыня журы. — Яно вылучаецца не толькi сваёй iнфарматыўнасцю, але яшчэ i спробамi мастацкага афармлення, своеасаблiвым аўтарскiм поглядам".

Аднак стужка "Янка Купала. Неназванае" ўдзельнiчала ў конкурсе дакументальнага кiно ад Расii. Увогуле праграма, на думку журы, была пярэстай i ў далейшым гэты конкурс атрымаў пажаданне знайсцi сваю тэму, свой твар. Вельмi ўжо розныя былi працы.

За рэжысуру сёлета адзначаны эстонскi фiльм "Свет Лотмана". Але з усiх прац журы вылучыла сёлета як лепшую расiйскую стужку "Спiсак Кiсялёва". Няма нiчога дзiўнага, што ў Беларусi, дзе былi спаленыя вёскi, перамагае дакументальны фiльм, якi звяртаецца да падзей вайны. "Нам здалося, што гэта самы моцны фiльм, таму што гiстарычная тэма вельмi складаная, але аўтар з ёй справiўся, — падкрэслiў член журы, латвiйскi прадзюсар Бруна Ашукс. — Добра зроблена рэканструкцыя, да таго ж яму ўдалося выбудаваць драматургiю i па-чалавечы перадаць тое, што ён сам адчувае".

Кiно i ствараецца дзеля таго, каб варушыць нашы пачуццi. Каб абуджаць лепшыя з iх. Каб не нямела душа i каб не слеплi вочы ад безгустоўных бязглуздых рэчаў. Цi было ў нас такое кiно ў асноўнай конкурснай праграме, павiнна патлумачыць журы сёння ўвечары на цырымонii закрыцця фестывалю.