Люстрадзён на сёньня

Источник материала:

У 1882 годзе (канкрэтная дата, на жаль, невядома) у Ваўкавыску ў сям’і вучонага і загадчыцы збожжавым складам  нарадзіўся вядомы мастак Сэмюэль РОТБАРТ (Samuel Rothbort). У юнацтве падпрацоўваў рэгентам і падарожнічаў па розных гарадах і вёсках, атрымаўшы шмат уражанняў. Беднасць і палітычныя хваляванні прымусілі яго эміграваць у 1904 годзе ў Амерыку.

Па прыбыцці ў Амерыку Сэмюэль Ротбарт працаваў чорнарабочым, вартаўніком. Падчас працы ён пачаў ляпіць фігуры з гліны і па радзе і пры падтрымцы свайго працадаўцы і калегаў стаў ставіцца да сваіго артыстычнага талента больш сур’ёзна і ўдасканальваў яго.

Ротбарт самаадукоўваўся, малюючы кожны прадмет у яго ўласным імпрэсіянісцкім стылі. Яго артыстычны дыяпазон быў шырокі, ён ніколі не спыняў ствараць. Ён быў зачараваны прыгажосцю прыроды і таму яго працы напоўнены чароўным успрыманнем навакольнага асяроддзя. Ротбарт пісаў алейнымі фарбамі, акварэллю, атрамантам. У гады застою ён быў бедны і ня мог дазволіць сабе фарбу або палатно. Менавіта тады ён пачаў выразаць на піламатэрыялах і камені, выкарыстоўваючы сплаўны лес, рэйкі і старыя слупы плота. Тады прэса назвала гэта «парканным мастацтвам».

Ротбарт быў чальцом некалькіх прафесійных асацыяцый мастакоў, уключаючы Бруклінскае Таварыства Мастакоў, Таварыства Незалежных Мастакоў і салона Амерыкі. У 1919 годзе Ротбарт быў прадстаўлены на шоў групы, прадстаўленым Бруклінскім Таварыствам Мастакоў. Менавіта тут ён сустрэў крытыка, настаўнікі, і публіцыста Гамільтана Істэра Філда. Філд моцна паўплываў на развіццё мадэрнізму ў Злучаных Штатах, хоць застаўся кансерватыўным у сваім уласным творчым выразе. Ён кіраваў школай і галерэяй ў яго доме ў раёне вышынь Калумбіі Брукліна і летняй школай у Бухце Перкінса ў Аганкуіце, Мэн. Філд характарызаваў Ротбарта як выключна таленавітага і быў яго заступнікам да 1922 года, калі сам раптоўна памёр. Ротбарт напісаў кнігу па сваёй скульптуры «З драўніны і каменя», якую ён прысвяціў Гамільтану Істэру Філду.

На працягу 1920-х і ў пачатку 1930-х Ротбарт рэгулярна выстаўляўся на выставах, арганізаваных Бруклінскім Мастацкім музеем. На працягу 1930-х Ротбарт паказаў сваю акварэль і скульптуры ў студыі Гранта ў Брукліне. У 1940 г. ён пачаў 28-гадовыя адносіны з Барзанской галерэяй на Мэдысан-Авеню ў Нью-Ёрку, якая выстаўляла мастацтва пісання алеем, акварэллю і скульптуру на індывідуальных і групавых шоў.

Пік кар’еры Сэмюэля Ротбарта прыйшоўся на канец 1930-х-1940-я гг., калі ён пачаў пісаць «карціны памяці» і аднаўляць дзіцячы вопыт знаходжання ў гета і акружаных лясах і балотах Палесся. Дакументальны фільм «Успаміны пра Штэтле», які атрымаў прыз, быў зняты Харрыет Семегрэм (раней названы «Падушка Гета») і паказаны на Кінафэсце ў Эдынбургу. У карціне было выкарыстана 215 работ з акварэлі Сэмюэля Ротбарта, што і стала галоўным візуальным матэрыялам для кіно і п’есы Джэрома Роббінса «Скрыпач на даху». Іншы дакументальны фільм, які атрымаў прэмію, «Страчаныя Драўляныя Сінагогі Усходняй Еўропы», які быў зняты Альбертам Бары і Атлантычным універсітэтам штата Фларыда, выкарыстаў шматлікія карціны Ротбарта, каб паказаць жыццё ў даваеннай Усходняй Еўропе. Карціны дапамаглі паказаць гледачам, на што сінагогі былі падобныя ў колеры. Фільм паказалі ў ЗША, у Музеі Халакоста ў Вашынгтоне, акруга Калумбія і на Грамадскім тэлебачанні.

Сэмюэль Ротбарт памёр у 1971 годзе, пакінуўшы вялікую калекцыю карцін і скульптур. Яго творы ўтрымліваюць кветкі, палі, пейзажы і іншыя сцэны, а таксама больш чым за сто аўтапартрэтаў. Яго працы знаходзіцца ў шматлікіх прыватных і грамадскіх калекцыях, уключаючы амерыканскі Мастацкі музей Smithsonian ў Вашынгтоне, акруга Калумбія.

Найбольш вядомымі карцінамі з’яўляюцца Cherry Blossoms, Snowy Rooftops, Madison Avenue, Autumn Still Life.