«Поспех залежыць ад людзей»

Источник материала:

Далучаюць да моцных больш слабыя, каб пераадолець крызiс ды i каб людзi атрымлiвалi нармальную заработную плату. У вынiку ў Капыльскiм раёне не засталося нiводнай непрыбытковай гаспадаркi. У «Цiмiразеўскiм» за тры апошнiя гады павялiчылi вытворчасць у два-тры, а па асобных вiдах прадукцыi ў 5-7 разоў. Бульбы, напрыклад, летась вырасцiлi больш за 2500 тон, тады як у 2003 годзе было сабрана толькi 677. Работнiкi не ўтайваюць, што працуюць напружана, але i эфектыўна. Старшыня гаспадаркi Анатоль Уласевiч упэўнены, што людзей трэба заахвочваць, лепш за ўсё матэрыяльна. А вось каб мець грошы, аднаго энтузiязму недастаткова.

Крэдыты на развiццё

Каб банк прадаставiў сельскагаспадарчаму кааператыву крэдыт, спачатку патрэбен бiзнэс-план: дзеля чаго пазычаюцца грошы, куды яны пойдуць, якая прадукцыя i колькi ў вынiку будзе выраблена. У першы год гаспадарцы прадаставiлi каля ста мiльёнаў рублёў. У патрэбны час «Цiмiразеўскi» вярнуў усю суму разам з працэнтамi. На сёння крэдыты пад вытворчасць сельскагаспадарчай прадукцыi, далейшае развiццё банкi прадастаўляюць СВК без сумненняў — таму што бачаць добрыя вынiкi:

— Спачатку трэба проста «загрузiць» сябе працай — падлiчыць, куды i што можна прадаць, якую галiну вытворчасцi ўзбуйнiць, у якой прадукцыi ёсць запатрабаванасць. I, адпаведна, пасля гэтага пачынаць дзейнiчаць, — кажа старшыня СВК Анатоль Уласевiч. — Уборачная пачынаецца, i ў гэтым годзе мяркуем сабраць у сярэднiм не менш за 70 цэнтнераў збожжа з гектара.

Навука — без яе нiяк

Вырасцiць добры ўраджай рапсу, цукровых буракоў, бульбы, ячменю, пшанiцы немагчыма без якаснага насення. Гаспадарка падтрымлiвае сувязi з навукова-даследчымi сельскагаспадарчымi iнстытутамi i лабараторыямi краiны. Таму на доследных участках вырошчваюць элiтнае насенне, па 5—6 гатункаў кожнай культуры.

— У нашай гаспадарцы ва ўсе часы ўраджай быў добры. Але павысiць яго якасць, аб’ёмы вытворчасцi — вось гэта нялёгкая работа. Раней не было разнастайнага насення, вырошчвалi «па-старому». Потым жа прыйшло разуменне, што без навукi поспехаў не дасягнуць, — працягвае Анатоль Уласевiч, — гэта, дарэчы, i немалых грошай каштуе. Аднак прыбытак перавышае выдаткi.

У жывёлагадоўлi было вырашана зрабiць тое ж самае. Генетычны адбор жывёлы праходзiць згодна з усiмi стандартамi. Затое за апошнi год гаспадарка прадала дзяржаве каля сямi з паловай тысяч тон малака, павялiчыла вытворчасць мяса з 328 да 563 тон.

Вучыцца, вучыцца i яшчэ раз вучыцца

Страты падчас уборачнай i пасяўной вырашана было звесцi да мiнiмуму. Тэхналогii набылi часткова замежнай вытворчасцi — дванаццаць нямецкiх трактароў, камбайны. Канешне ж, давялося перавучваць механiзатараў, аграномаў. З гэтага часу i павялося, што вучобу некалькi разоў у год праходзiць увесь калектыў. Працэс iшоў цяжкавата, хтосьцi з былога калектыву знайшоў сабе новае месца, у iншай гаспадарцы раёна. Але большасць засталася i працуе па сёння.

«Поспехi залежаць ад людзей, — упэўнены старшыня СВК «Цiмiразеўскi», — таму iм трэба плацiць добрую зарплату, i тады ахвота працаваць прыйдзе».

Вучыцца трэба не толькi «як рабiць», але i «што рабiць». У гаспадарцы пастаянна шукаюць новыя галiны вытворчасцi, шляхi атрымання прыбытку. Напрыклад, пачалi разводзiць коней — пакуль што гужавых, для транспарцiроўкi грузаў. Дапамагаюць гэтыя конi i на прыватных гаспадарках, асаблiва калi трэба садзiць i ўбiраць бульбу.

— Гэты вiд перавозкi дагэтуль запатрабаваны. Летась мы перавезлi на конях каля 30 000 тон грузаў, i столькi ж — на аўтатранспарце. Конь вельмi непераборлiвы, i таму ўтрыманне яго каштуе нязначную суму, — кажа Анатоль Уласевiч.

Зараз у гаспадарцы 360 коней. А ў будучым плануецца разводзiць коней для беларускiх спартсменаў.

У 2007 годзе павiнен з’явiцца аграгарадок. Сёлета гаспадарка пабудавала дзесяць домiкаў, столькi ж будзе ўзведзена яшчэ праз год. У iх засяляюцца механiзатары, заатэхнiкi, маладыя спецыялiсты, якiя прыехалi ў раён па размеркаванню. У вытворчы кааператыў прыязджаюць працаваць i з iншых рэгiёнаў — Магiлёўшчыны, Гомельшчыны. Адчыняецца новы магазiн, дзе будуць гандляваць прадукцыяй сваёй вытворчасцi — ячнымi крупамi, мукой з уласнага млына. Таму з iнфраструктурай асобых праблем няма. Гэта, дарэчы, не так проста зрабiць — на тэрыторыi вытворчага кааператыва пражываюць каля трох тысяч чалавек, i не толькi працаўнiкоў гаспадаркi, але i работнiкаў iншых прадпрыемстваў раёна.

Капыльскi раён—Мiнск.