«Толькi задзiры i хулiганы пагражаюць перакрыць газ свайму суседу»

Источник материала:

Аўтарытэтная «Вашынгтон пост» у артыкуле «Цiск на Беларусь» заклiкае заходнiя краiны занепакоiцца палiтычным аспектам газавай праблемы. На думку выдання, больш чым двухразовае павышэнне цаны на газ i вымушэнне беларускiх уладаў прадаць кантрольны пакет акцый транзiтнага трубаправода прадыктавана iмкненнем Расii манапалiзаваць пастаўкi энерганосьбiтаў у Еўропу. У артыкуле прыведзены словы Прэзiдэнта Аляксандра Лукашэнкi, якi характарызаваў прычыны пагрозы эканамiчных санкцый i iзаляцыi ў адносiнах да Беларусi як рэакцыю на iмкненне краiны быць незалежнай. З iншага боку, аўтары робяць выснову, што ў падобнай сiтуацыi для Беларусi ўзнiкае магчымасць устанаўлення больш канструктыўнага ўзаемадзеяння з Захадам на фоне ахаладжэння ўзаемаадносiнаў з Расiяй.

Рэдакцыйны артыкул «Цяпер надышла чарга Беларусi» газета «Нью-Йорк таймс» расцэньвае сiтуацыю як яшчэ адзiн напамiн, што Захад як буйнейшы спажывец расiйскiх энерганосьбiтаў застаецца неабароненым перад капрызамi Прэзiдэнта Уладзiмiра Пуцiна. «Заходнiя кампанii i ўрады павiны перасцерагчы Маскву, што яе рычагi маюць межы... Нiхто не хоча мець справу з хулiганам, якi выкарыстоўвае сваю сiлу для запалохвання iншых», — робiць выснову газета.

Брытанскiя агульнанацыянальныя выданнi «Таймс», «Файнэншл таймс», «Гардыян», «Iндэпэндэнт», «Дэйлi тэлеграф» пачынаючы з 27 снежня штодня iнфармавалi чытачоў аб развiццi сiтуацыi. Прычым пачатак газавай спрэчкi ўвязваўся з адсутнасцю прагрэсу ў iнтэграцыйных пераўтварэннях памiж Беларуссю i Расiяй.

Вiдавочна, што пры апiсаннi сiтуацыi брытанскiя СМI зыходзiлi з таго, што «спрэчка» памiж суб’ектамi гаспадарання ААТ «Белтрансгаз» i ААТ «Газпрам» мае палiтычную падаплёку i з’яўляецца хутчэй мiждзяржаўнай. «Толькi задзiры i хулiганы пагражаюць перакрыць газ свайму суседу», — каментуе сiтуацыю «Файнэншл таймс».

Шэраг нямецкiх СМI цытуе федэральнага мiнiстра эканомiкi i тэхналогiй ФРГ М. Глоса, якi вiтаў падпiсанне кантракта, аднак расцанiў сам канфлiкт памiж Беларуссю i Расiяй як пацвярджэнне недапушчальнасцi празмернай залежнасцi Еўропы ад «газавых паставак з Усходу». Як лiчыць карэспандэнт «Нойес Дойчланд», у вынiку жорсткiх крокаў расiйскага боку «Рэспублiка Беларусь, якая не мае ўласных энергетычных рэзерваў i альтэрнатыўных варыянтаў паставак, павiнна быць «вымушана да ўваходжання» склад Расiйскай Федэрацыi на ўмовах Масквы.» У развiццё гэтага тэзiса эксперт iнтэрнэт-выдання «Берлiнер Умшаў» П. Мюлер задаецца пытаннем аб верагодных доўгатэрмiновых наступствах падобнага цiску з боку Расii i прыходзiць да высновы, што вынiкам «змяшчэння Прэзiдэнта Лукашэнкi i краху яго сiстэмы» можа стаць не «пракрэмлёўскi рэжым», а «дэмакратычная рэвалюцыя», i тым самым — «наблiжэнне НАТО i ЕС непасрэдна да маскоўскiх межаў».

Заўважны i даволi пазiтыўны рэзананс выклiкалi словы прэм’ер-мiнiстра Беларусi Сяргея Сiдорскага пра тое, што Беларусь заключыла дрэнную здзелку, але зрабiла гэта ў iнтарэсах еўрапейскiх партнёраў i ўмацавання еўрапейскай энергетычнай бяспекi.

Польская газета «Дзённiк» у вялiкiм артыкуле, прысвечаным газавай праблематыцы, зрабiла выснову аб тым, што такая цана газу можа разбурыць краiну, якая яшчэ нядаўна ўяўлялася самай вернай саюзнiцай Масквы на заходнiх межах былога СССР. Iнтэрнэт-версiя часопiса «Впрост» ацэньвае пагадненне аб продажы акцый ААТ «Белтрансгаз» як узмацненне залежнасцi Беларусi ад Расii.

Натуральна, пытаннi паставак энерганосьбiтаў ў Беларусь i праз яе на Захад былi цэнтральнай тэмай i большасцi расiйскiх выданняў. Прэзiдэнт фонду «Палiтыка» спадар Нiканаў на старонках «Комсомольской правды» прагназуе ўскладненне адносiнаў Расii i Захаду «з-за газу». «Мне падаецца, у гэтай сiтуацыi i Еўропа, i Амерыка будуць на баку не Расii, а хутчэй Беларусi», — лiчыць палiтолаг.

Цiкавае i паведамленне агенцтва «Форум.мск.ру»:«Газпрам» атрымае з беларусаў параўнальна невялiкiя дадатковыя сродкi. Але карысцi ад iх для расiян усё роўна не будзе. Iх адразу раскрадуць «топ-менеджары» i чыноўнiкi, якiя iх «крышуюць», цi, у лепшым выпадку яны пойдуць у Амерыку ў славуты стабiлiзацыйны фонд. З другога боку, газавы шантаж глыбока абразiў беларускi народ i яго кiраўнiцтва. Пра Саюзную дзяржаву цяпер на доўгi час давядзецца забыцца. I, што адметна, канфлiкт вакол цаны на газ натхнiў Захад. Там раптам забылiся, што зусiм нядаўна называлi Аляксандра Лукашэнку «дыктатарам». Зараз жа, як паказвае, у тым лiку артыкул у «Уол стрыт джорнал», амерыканцы заклiкаюць аказаць Прэзiдэнту Беларусi дапамогу, абаранiць яго ад пагроз з Крамля».

Бельгiйская «Ле суар» лiчыць, што Расiя iмкнецца паставiць на каленi беларускую эканомiку. Аўтар перакананы, што ў той жа час гэта «новы цяжкi ўдар па рэпутацыi Пуцiна ў свеце».

З прыведзеных ацэнак вынiкае, што нi для каго ў свеце не застаўся незаўважным беспрэцэдэнтны палiтычны цiск на нашу краiну пад шырмай эканамiчнага канфлiкту. Гэты факт тым больш абуральны, што iдзе ў разрэз не толькi з натуральнымi добрасуседскiмi ўзаемаадносiнамi, двухбаковымi пагадненнямi i дагаворамi, але i з такiм важкiм мiжнародным дакументам, як «Мемарандум аб гарантыях бяспекi ў сувязi з далучэннем Рэспублiкi Беларусь да дагавора аб нераспаўсюджаннi ядзернай зброi». Менавiта ў гэтым дакуменце, якi акрамя Злучанага Каралеўства Вялiкабрытанii i Паўночнай Iрландыi, Злучаных Штатаў, нашай краiны падпiсала i Расiйская Федэрацыя, гэтыя краiны абавязуюцца «паважаць незалежнасць, суверэнiтэт i iснуючыя межы Рэспублiкi Беларусь». I акрамя таго пацвярджаюць нашай дзяржаве сваё абавязацельства ўстрымлiвацца «ад эканамiчнага прымушэння, накiраванага на тое, каб падначалiць уласным iнтарэсам ажыццяўленне Рэспублiкай Беларусь правоў, належных яе суверэнiтэту, i такiм чынам забяспечыць сабе перавагi любога роду».