Новы год

Источник материала:

Новы год — першае свята ў каляндарным колазвароце жыцця, таму менавiта для яго з цягам часу сталi характэрныя ўсе асноўныя складовыя часткi рытуалу сустрэчы славянскага Новага года, якi раней адзначаўся ў дзень вясеннега раўнадзенства. Па народных уяўленнях, тое, што адбудзецца з чалавекам у Новы год, будзе здарацца з iм на працягу ўсяго года.

l Адно з галоўных правiлаў нашых продкаў: не трэба сустракаць Новы год з запазычанасцямi — увесь год будзеш "расплачвацца".

l Навагоднi стол накрывалi ў адпаведнасцi з галоўным прынцыпам пачатку: "як сустрэнеш Новы год, такiм ён i будзе". Таму ставiлi звычайна 12 розных страў, кожная з якiх сiмвалiчна ўвасабляла тую цi iншую пару года, а з пэўнай доляй умоўнасцi — кожны месяц. Таму ў склад святочнай трапезы ўваходзiлi: саланiна або ялавiчына (каўбаса, катлеты, смажанiна, сальцiсон), масла, сыр, абавязкова блiны, салёная i марынаваная гароднiна, кiсялi або кампоты, рыба, грыбы.

l На Новы год, як толькi гадзiннiк пачне адлiк дванаццатай гадзiны, трэба хуценька на аркушы паперы запiсаць самае важнае жаданне i спалiць паперу разам з апошнiм, дванаццатым ударам. Загаданае жаданне абавязкова здзейснiцца.

l Асблiвы сэнс дзяўчаты ўкладалi ў традыцыю пераапранацца некалькi разоў у навагоднюю ноч ва ўсё новае. Меркавалi, што тады i на працягу года таксама будуць абноўкi.

l Прыглядалiся, хто першым прыйдзе ў хату ў Новы год. Лiчылася, што калi гэта будзе мужчына — год надарыцца ўдалы, з прыбыткам, а калi жанчына — сям’ю напаткаюць нястачы i роспач.

Каб па-добраму развiтацца з высакосным годам...

Каб не перацягнуць "дрэннае" высакоснага года ў новы год, у апошнюю ноч неабходна было чытаць так:

"Анёлы гадавыя, анёлы святыя, словам сваiм не дайце, справай сваёй не пускайце з высакоснага, якi ўходзiць, у новы год, якi прыходзiць. Не дапускайце к рабам (iмёны дамачадцаў) нi чорных дзён, нi злобных людзей, нi слязы гаручай, нi хваробы балючай. Дванаццаць анёлаў, устаньце на абарону (iмёны), слова моцнае, справа святая. Амiн. Амiн. Амiн".