21.by - Новости Беларуси. Последние новости Беларуси из разных источников. Последние новости мира.

Некалi Алёны мылi ручнiкi, а цяпер пра гэта дбаюць мужыкi...

19.09.2009 14:18 — |  
Размер текста:
A
A
A

Источник материала:

Некалi Алёны мылi ручнiкi, а цяпер пра гэта дбаюць мужыкi...

Хто каго?

Што было — было (калi не падманваюць): новы беларус, багатыр, сваё дзяцiнства рашыў успомнiць — устаў да сонейка, узяў нейкую наварочаную вудачку, пайшоў на бераг, начапiў на кручок чарвячка...

Адзiн раз закiнуў яго ў Чорнае мора — нiчога, другi — таксама, трэцi — рыбка! I залатая! Кажа яму чалавечым голасам: "Адпусцi мяне, браце... Выканаю любое тваё жаданне". Мужык патылiцу пачухаў: "Ды няма ў мяне, — кажа, — нiякiх жаданняў. Усё, што хацеў, купiў. Хiба што... Ведаеш, рыба, — няма ў мяне зоркi героя. Пакуль...". "Не пытанне, — шэпча яму палоннiца, — адпусцiш — будзе". I хвастом вiль-вiль, бо ў вадзе ж апынулася! А мужык — i ў той жа момант — у... акопе... З апошняй гранатай... А вакол яго "тыгры" нямецкiя. "Э-э, рыба, — не сваiм голасам закрычаў "герой", — мы так не дамаўлялiся! Я ж не пасмяротна ў цябе зорку прасiў". Пракрычаў гэта i прачнуўся. У халодным поце. Бо страшна.

 

Страшна (ну само сабой, кожнаму) трацiць жыццё i здароўе, грошы, багацце (якое нi ёсць), волю, дах над галавой, камфорт... А вось гэты мужык са здымка (па меркаваннi Валерыя Гаўрыша з вёскi Навасёлкi Пастаўскага раёна), можна сказаць, галоўнае страцiў — жонку. Як? Ды дурны быў — прыходзiў дадому i крычаў: "Ну што — нагулялася? Цэлы дзень без работы сядзiш!..". Збрыдзела ёй расказваць, што яна рабiла, чым займалася, сабрала манаткi i дамоў, да бацькоў — на той бераг. А мужык цяпер сам i дзяцей кормiць, i гаспадарку вядзе, i адзежу мые. Жонка, бедная, з таго берага (бачыце — удалечынi?) толькi пазiрае на яго ды часам пяе:

Ты плывi, плывi, плывi

Унiз па рэчцы, лодачка.

Без мяне ты пажывi,

Сокал мой, Валодзечка.

Мо адчуеш смак яды,

У бульбе паўпiраўшыся?

Можа, зведаеш тады,

Як я "нагуляўшыся"?

Не зашкодзiць мужыку... Далiбог! Пра што — "каб лепш, дык навошта" — пiша другi наш пастаянны аўтар Мiхаiл Паўлавiч Дубовiк з вёскi Арэшкавiчы Бярэзiнскага раёна:

Хто жанкам не спачувае —

Хай iх працы паспытае:

Пастаiш дзянёчак ракам —

Будзеш злосны, як сабака!

А нельга ж, бо рынак цяпер: чаго добрага... прададуць.

Не верыце? I дарэмна: не так даўно на ўласныя вочы аб'яву ў газеце бачыла — маўляў, прадаецца шматфункцыянальнае прыстасаванне. Называецца — "Жанчына". Вартасцi: можа прыбiраць, гатаваць, кахаць, капаць, зарабляць, шыць, мыць, прасаваць. Недахопы: шумавое забруджванне, паступовы знос, можа рыпець. Кошт — дагаворны"...

Мужыка там, дарэчы, таксама прапаноўвалi — адна жанчына другой... Тая аж вушам не паверыла. Кажа: "Чаму прадаеш? Ён што — надзiманы?". "Не! Сапраўдны, жывы!.. А толку — халера — як ад надзiманага!".

Зрэшты, што гэта мы? Так пра мужыкоў не трэба, бо ёсць сярод iх проста душкi! Прычым узорна-паказальныя. Вось палюбуйцеся (з "падачы" Вольгi Паўлаўны Лабажэвiч з Клецка):

Акуратны муж Сымон!

I шануе жонку ён:

Варыць, мые па суботах.

У сваiх рыбацкiх ботах...

Адкуль абутак такi ? Ды купiў, бо ён — апроч iншага — яшчэ i рыбак. Прычым адмысловы:

Шчупака лавiў, стараўся:

Ад натугi аж... (сарваўся, папаўся).

Але жонка хай не ные —

Сам штаны свае памые.

Што, безумоўна ж, добра. Iншае пытанне, дзе? Ну, ён будзе мыць iх...

Адказ — у тым жа канверце з Клецка:

Працавiты ў нас народ.

Ды сляпы, нiбыта крот:

Далей носа нiц не бачыць —

Там, дзе мые, там рыбачыць.

Што, безумоўна ж, няправiльна!

Ледзь прыцёг няўломак Казiк.

Да ракi звычайны тазiк.

Што ж у iм? Адно — шкарпэткi.

Iх ён мыў — штогод, улетку.

I збiралася там бруду —

Без дурных — не меней пуду...

А ўжо што было смуроду...

Так i губiм мы прыроду.

Шчасце, што цяпер спецыяльныя iнстанцыi ёсць, якiя берагуць-ахоўваюць яе, якiя, калi што, могуць i за руку злавiць. З усiмi адсюль наступствамi, пра якiя рыфмаваным радком пiша спадарыня Чыгрынава з в. Забалацце Вiлейскага раёна:

Ото ж Ясь набраўся страху —

Уцякаў — стралой — ад штрафу...

I цяпер з усмешкай горкай

Бач, палошча... свае порткi.

Дарэчы, ад яе ж, ад Любовi Мiхайлаўны, i мудрая заўвага:

У чароце ля ракi

Заспявалi кулiкi:

Каб сваё гняздзечка звiў,

У машыне б порткi мыў.

Што казаць — прасцей з ёй — асаблiва — з "аўтаматам": адзежу, бялiзну ў барабан закiнуў, парашку дадаў, адну-другую кнопку нацiснуў — i галава не балiць: усё памыецца, папалошчацца, выкруцiцца. Застанецца толькi павесiць. Прагрэс! Вось бы ў кожную хатку яго: кожнай гаспадынi па пральнай машыне, каб разагнулася, каб не "злавала, як сабака".

Цi хаця б па Сымону, гэта значыць, па мужыку, якi б мог паспагадаць, падставiць сваё дужае плячо, каб, хоць месцамi, хоць зрэдчас, а спраўджвалася iдылiчнае, "намаляванае" спадаром Федаракам са Скiдзеля:

Некалi Алёны мылi ручнiкi,

А цяпер пра гэта дбаюць мужыкi:

Лета, надвячорак, беражок Усы...

Мые дзядзька Зосiм

жончыны трусы.

Мяркуючы па iх (калi ласка, кiньце вокам на здымак) не слабая ў дзядзькi жонка! Ё мужыку што ў рукi ўзяць, ёсць што выкруцiць!

Хоць яны гэтага i не любяць. Пра што (як раней казалi, ад iмя i па даручэннi) пiшуць сужэнцы Астроўскiя з Мiнска:

Здымак, быццам, Клешчука...

Ды пацехi мала,

Калi жонка мужыка

Паласкаць паслала.

Хоць, здавалася б, што тут такога — па сённяшнiм часе магла б i далей... Паслаць. I пайшоў бы... Як пiша спадар Гарачоў з вёскi Даўнары Iўеўскага раёна:

Падаўся б самотны

На пошукi шчасця

У бацькавых ботах

I з дзiўнаю снасцю.

Такой, сапраўды, цяпер рыбы не наловiш. А тым больш вялiкай.

Дарэчы, заўважалi — рыбакi, калi хваляцца ўловам, рукi ўшыркi разводзяць. I ведаеце, хто перамагае ў паказе пра найбольшую рыбу? Той, у каго рукi даўжэйшыя. Усё элементарна. Пра тое ж, элементарнае, вiдавочнае, i радкi Зоi Пятроўны Янучок з вёскi Нагорнае Клецкага раёна. Яна, не iнакш, песню ўспомнiла — пра той бераг (Малiнiн спявае). Ну i выдала... З прыпевам:

Ходзiць Ваня

на змярканнi

Да знаёмай рэчкi,

Порткi мые, успамiнае

Любыя сустрэчкi:

"Вунь на тым беражку

Мая Маня жыве,

Мо i зараз бяжыць

На спатканне ка мне?...

Але кладка сплыла

Па халоднай вадзе...".

I працуе мужык...

I насустрач не iдзе!

Вось такая трагедыя. У Манi. Ды i ў мужыка. Без яе. Дакладней, безумоўна ж, без iх, дзяўчат i жанчын, бо

Халастыя варты жалю...

Ды куды ж падзецца?

Дзеўкi ў горад паз'язджалi —

Там лягчэй жывецца.

У нейкiм сэнсе праўду пiша Мiхаiл Паўлавiч Дубовiк з Бярэзiншчыны: у горадзе, прынамсi, кладку не зносiць, гаспадаркi няма, градаў, барацьбы з фiтафторай i каларадскiм жуком. А з iншага боку —

З горада ў вёску

Едзем мыць бялiзну,

Хоць зусiм не блiзка —

Сто кэмэ прыблiзна.

Можа, мы здурнелi?..

Маем досвед горкi:

Тут — вада з крынiчак

I зусiм без хлёркi, —

прызнае Вiктар Федарака са Скiдзеля. А наогул —

Можа так задумаў Божа?

Можа час настаў такi —

Дзе няма ў кiшэнях грошай,

Там адны халасцякi.

Трапная заўвага (аўтар — зноў жа спадар Дубовiк)! Хоць i сумная. А халасцяк, мiж iншым (калi ён халасцяк — гэты мужчынка са здымка?), — прыгожы. Кабетам толькi адрас дай — заўтра тамака будуць. I не паглядзяць — з грашыма, без грошай — застануцца, альбо яго з сабой павязуць...

А далей бабка, як мяркуе спадар Старых з Гомеля, надвое варажыла:

Гэты хлопец-небарака,

Мусiць, нейчы ён прымака,

Што ў жонкi не зрэдчасу

"Кватаруе" пад абцасам?..

Не, мужчына ён нармальны

I... узорна-паказальны:

На сябе ўзяў паласканне:

Жонка — толькi для кахання.

Вось як бывае! Бо

У азёрным краi нашым

Хлопцы — удалыя:

Самi звараць суп ды кашу...

I бялiзну мыюць, —

пiша спадар Гаўрыш з Пастаўшчыны. I дадае: каб яны яшчэ i гарэлкi не пiлi...

Але пра гэта мы пагамонiм iншым разам. А зараз на развiтанне яшчэ адна ўсмешка — з канверта, да конкурснага здымка, ад спадара Федаракi:

У суботу ранкам,

Ды такiм пявучым

Выйшаў Клаўдзiн Янка

Паласкаць анучы...

Рыбак глузду не дае:

Чаму рыба не клюе?

Што i казаць — многа вакол таемнага, незразумелага. Але ж калi варушыць мазгамi, калi думаць i назiраць, раiцца з мудрэйшымi, чытаць iх кнiжкi ды яшчэ i пiсаць — непазбежна паразумнееш. Што i назiраецца, без перабольшвання, за ўсiмi ўдзельнiкамi конкурсу. Таму — далучайцеся (здымак дадаецца). А мы падвядзём вынiкi папярэдняга этапа (нагадаем — на здымку тады сюжэт не толькi вясёлы быў, але i вясельны — хлопец хлопца на руках трымаў...) То лепшыя радкi пра iх, па меркаваннi вялiкага чытацкага журы, склалi спадарыня Лабажэвiч з Клецка, Васiльева з Гомеля, Малевiч з Мядзельшчыны, Тарасiк з Мiнска, спадары Гарачоў з Iўеўшчыны, Гаўрыш з Пастаўшчыны, Старых з Гомеля, сужэнцы Астроўскiя з Мiнска... З чым пагадзiлася i журы маленькае — рэдакцыйнае. Таму прыз у выглядзе падпiскi на дарагую сэрцам "Звязду" на чацвёрты квартал застаецца ў Мiнску.

Вось i ўсё. Калi не лiчыць нашай шчырай удзячнасцi ўсiм, хто напiсаў. I гэткiх жа шчырых прабачэнняў тым, чые радкi не змясцiлi. Па-першае, выбiралi самыя-самыя, па-другое... У тэксце прозай слова (словы) можна паправiць, а то i замянiць, у вершаваным — цяжка, бо, як вы разумееце, разбураецца "ўся канструкцыя". Таму просьба да кожнага з канкурсантаў — перш, чым заклеiць канверт, яшчэ раз прачытайце тое, што напiсалася, яшчэ раз праверце. Поспехаў вам! А нам — хочацца верыць — задавальнення ад чарговага агляду конкурснай пошты.

Валянцiна Доўнар.

 

 

 
Теги: Гомель
 
 
Чтобы разместить новость на сайте или в блоге скопируйте код:
На вашем ресурсе это будет выглядеть так
Што было — было (калi не падманваюць): новы беларус, багатыр, сваё дзяцiнства рашыў успомнiць — устаў да сонейка, узяў нейкую наварочаную вудачку, пай
 
 
 

РЕКЛАМА

Архив

РЕКЛАМА


Все новости Беларуси и мира на портале news.21.by. Последние новости Беларуси, новости России и новости мира стали еще доступнее. Нашим посетителям нет нужды просматривать ежедневно различные ресурсы новостей в поисках последних новостей Беларуси и мира, достаточно лишь постоянно просматривать наш сайт новостей. Здесь присутствуют основные разделы новостей Беларуси и мира, это новости Беларуси, новости политики, последние новости экономики, новости общества, новости мира, последние новости Hi-Tech, новости культуры, новости спорта и последние новости авто. Также вы можете оформить электронную подписку на новости, которые интересны именно вам. Таким способом вы сможете постоянно оставаться в курсе последних новостей Беларуси и мира. Подписку можно сделать по интересующим вас темам новостей. Последние новости Беларуси на портале news.21.by являются действительно последними, так как новости здесь появляются постоянно, более 1000 свежих новостей каждый день.
Яндекс.Метрика