Пра стрыгучы лішай, бактэрыліёз, абязрожванне і іншыя, да сённяшняга дня невядомыя, тэрміны даведаўся карэспандэнт «Родных вытокаў», правёўшы дзень з эпізаатолагамі Докшыцкай раённай ветэрынарнай станцыі Святланай Крывічанінай і Надзеяй Навіцкай.
Пацыенты нашы меншыя
8 гадзін раніцы. У раённай ветстанцыі пачынаецца новы працоўны дзень. Атрыманы планы работ на дзень ад начальніка Анатоля Машынскага — і праз некаторы час двор пусцее. З кіроўцам Анатолем Алінскім едзем у Дабрунь на ферму. З-за адсутнасці ўрача на Бягомльскім участку ветэрынарнай станцыяй ажыццяўляецца дзяжурства. Кожны лекар штодня на працягу месяца прыязджае агледзець падапечных і правесці неабходную работу – лячэнне, вакцынацыю. Пакуль за вокнамі аўтамабіля мільгаюць восеньскія краявіды, даведваюся, што Святлана і Надзея не толькі добрыя калегі, якія ідуць поруч на працягу трынаццаці гадоў, але і па сумяшчальніцтве лепшыя сяброўкі. Кожная ў свой час скончыла Ідрыцкі сельскагаспадарчы тэхнікум. А пазней лёс звёў іх у ААТ «Таргуны”. З таго часу яны ідуць неразлучна, падтрымліваючы адзін аднаго. Святлана дапамагала Надзеі разабрацца з тонкасцямі прафілактыкі туберкулёзу на фермах, а тая, у сваю чаргу, — авалодаць камп’ютарнай граматай. З 2018 года працуюць на ветэрынарнай станцыі.
У Дабруні на комплексе чакае прыемны сюрпрыз. Прыбыў новы ветэрынарны ўрач Ілья Семянкоў, які ўжо прыступіў да сваіх абавязкаў і паспеў правесці некаторыя працэдуры. Удакладніўшы, што менавіта зроблена, мае суразмоўніцы прымаюцца за справу. Напоўніўшы шпрыц лякарствам, Святлана ідзе да хвастатых пацыентаў. “У цяляці бронхапнеўманія», – тлумачыць Надзея і тут жа запісвае ў нататнік нумар хворага. Астатнія пацыенты больш актыўныя, і, каб зрабіць укол, неабходна пабегаць. Але спрыт паступова сціхае, і з дапамогай работнікаў фермы кожнае цяля атрымлівае свае лекі, а дактары праходзяць у наступнае аддзяленне, дзе знаходзяцца зусім малыя – узрост ад нованароджанага да некалькіх тыдняў. «Не стаў піць, – тлумачыць жывёлавод. – Устаў да вядра і тут жа зваліўся з ног». І на гэты выпадак знаходзяцца неабходныя лекі. Небарака матляе галавой і, быццам дзіця, капрызіць. “Усё, усё, добры хлопчык”, – супакойвае пацыента лекар.
– Каго яшчэ пакалоць? – пытаецца Святлана ў Ільі, але той адказвае, што справіцца з астатнімі сам.
– Самая вялікая небяспека пры адсутнасці пастаяннага ветурача ў тым, што мы прыехалі, правялі неабходнае лячэнне, працэдуры і з’ехалі. А жывёліна ж не можа сказаць пра сваё самаадчуванне. Бывае, што ўсё добра, а праз дзве гадзіны стан пагаршаецца. Аднойчы прыехалі – разрыў звязак у каровы. У іншы раз – адкрыты пералом, нага вывернутая, і кроў фантанам свішча. Усё непрадказальна. А калі доктар на месцы, можна быць спакойным. Толькі трэба заўважыць, што служба ў яго цяжэйшая, чым нават на ветстанцыі – ненармаваны працоўны дзень. А гэты хлопец – малайчына, шустры, – усміхаючыся дзеліцца першымі ўражаннямі ад знаёмства з новым спецыялістам.
Сезонныя клопаты
Вакцынацыя і іншыя мерапрыемствы ветэрынарнай станцыі праводзяцца згодна з зацверджаным планам. Увесну і ўвосень ажыццяўляецца выезд у гаспадаркі на дыягнастычнае даследаванне туберкулёзу. А ў прыватным сектары каровы знаходзяцца на адным месцы, таму дадзенае мерапрыемства праводзіцца адзін раз у год – вясной.
Жывёла, якая прыбывае з іншай гаспадаркі, у абавязковым парадку праходзіць каранцін-перыяд, неабходны для даследавання і праверкі.
– Мы не можам рызыкаваць жыццём людзей, таму што туберкулёз перадаецца ад жывёлы чалавеку і наадварот, – кажа Святлана. – Таму схільную да хваробы жывёлу адпраўляем на мясакамбінат. Прычым транспарціроўка і забой ажыццяўляецца асобна ад іншай. У Докшыцкім раёне, на шчасце, выпадкаў туберкулёзу выяўлена не было.
Прадукцыйнасць і здароўе жывёлы непасрэдна залежаць ад якасці корму, таму ветстанцыя праводзіць даследаванні пры закладцы кармоў.
Кантора піша
Часцей за ўсё, калі даводзіцца сустракаць ветэрынара, мы бачым яго практычную дзейнасць, але якую гару паперы неабходна запоўніць, вядома толькі супрацоўнікам ветэрынарнай станцыі. Справаздачы з усіх гаспадарак раёна сцякаюцца сюды, дзе кожны работнік адказвае за свой накірунак. Надзея Навіцкая вядзе туберкулёз. Святлана Крывічаніна – прафілактычныя мерапрыемствы і вакцынацыю. Сяргей Уладзіміраў кантралюе медыкаменты і непрадукцыйнае выбыццё цялушак. Андрэй Аляхновіч – абязрожванне, падзеж, шаленства. Усе справаздачы апрацоўваюцца і адпраўляюцца на Віцебск.
Выбыванне жывёлы, як з гаспадаркі, так і з асабістага падворка, ідзе ў абавязковым парадку праз ветстанцыю на падставе ветэрынарнага пасведчання, якое заключаецца пасля зацвярджэння некалькімі інстанцыямі. Акрамя гэтага, кожную пятніцу па выбыванні жывёлы таксама неабходна зрабіць справаздачу.
Колькі сіл, цярпення і любові неабходна, каб адчуваць і разумець свайго падапечнага! Але ёсць лекарам і ўзнагарода, ад якой кранае да слёз.
– Шчыра кажучы, – усміхаецца Святлана, – жывёла часам больш удзячная, чым людзі. Быў выпадак. Пакусалі маленькага сабачку. Прынеслі мне яго зашываць. Дык ён, калі калола яму антыбіётыкі, усё за рукі мяне кусаў. А неяк прывезлі яго для агляду, дык, уяўляеце, стаў іх лізаць.
Вялікае шчасце, калі чалавек знаходзіцца на сваім месцы і захапляецца тым, чым займаецца. Меў рацыю мудры Канфуцый, калі сказаў: “Знайдзі сабе работу па душы, і табе не прыйдзецца працаваць ніводнага дня ў жыцці”.