Гарбузы

Источник материала:

Гарбузы — назва вёскi, у якую я марыў з'ездзiць у дзяцiнстве, а так i не выбраўся. У Гарбузы ездзiлi нашы суседзi да сваiх сваякоў. Вярнуўшыся, суседзi распавядалi пра Гарбузы дзiвосныя рэчы: i яблыкi тамака былi найсмачнейшыя, i слiвы найсаладзейшыя, i грушы духмяныя-духмяныя. Наслухаешся такiх аповедаў, i Гарбузы ўяўляюцца райскiм месцам на тутэйшай зямлi. Прасiць суседзяў, каб наступным разам узялi i мяне ў падарожжа, было няёмка, таму я вырашыў адкласцi вандроўку ў Гарбузы. Вось вырасту i абавязкова туды паеду, каб пакаштаваць тамтэйшыя яблыкi, слiвы i грушы. Не паехаў i, пэўна ж, не паеду, каб не разбураць казку, пачутую ў дзяцiнстве, казку пра райскае месца на зямлi, казку пра вёску Гарбузы.

Адно сэрца

Адзiн вельмi далёкi ад нас, беларусаў, народ пэўны час пражыў пад лозунгам "Сто мiльёнаў — адно сэрца!". Цi маглi б беларусы жыць пад падобным лозунгам? Цi можам мы сказаць "Дзесяць мiльёнаў — адно сэрца!"? Мусiць, не можам. Рызыкоўна. Жыццё пад такiмi лозунгамi вядзе да катастрофы. Адно сэрца лягчэй спынiць, чым дзесяць мiльёнаў нашых асцярожных сэрцаў...

Торт i сэрца

Дваццаць пяць гадоў цешча пякла мне на дзень нараджэння торт "Сэрца паэта". Насамрэч гэта быў торт "Напалеон" у выглядзе вялiкага сэрца. У маёй цешчы атрымлiваўся найсмачнейшы торт у свеце, можаш мне паверыць. У сераду сэрца цешчы спынiлася, у чацвер яе адвезлi ў крэматорый. Каля труны i за жалобным сталом сваякi згадвалi торт "Сэрца паэта", згадвалi яе любоў да мяне. Балюча губляць не толькi тых, каго любiш ты, вельмi балюча губляць i тых, хто моцна любiў цябе.

Недачытаныя кнiгi

Ёсць кнiгi, якiя немагчыма дачытаць, i не таму, што ты не здатны прачытаць увесь тэкст ад першай да апошняй старонкi, а таму, што дачытаўшы апошнi сказ, ты пачынаеш перачытваць кнiгу зноў. Неабавязкова перачытванне пачынаецца адразу, ты можаш вярнуцца да прачытанага i праз пяць, i праз дзесяць гадоў. Такiя кнiгi падаюцца бясконцымi. Асабiста ў мяне падобных кнiжак нямнога. Ёсць сярод iх агульна вядомыя: "Быццё" i "Эклезiяст" з Бiблii, "Паэтыка" Арыстоцеля i "Характары" Феафраста, "Хоку" Басё i "Запiскi каля ўзгалоўя" Сэй-Сёнагон. Ёсць i беларускiя кнiгi, да якiх я звяртаўся шматкроць: "Вянок" Багдановiча i "Тутэйшыя" Купалы. Ёсць кнiгi, якiя, спадзяюся памылiцца, выглядаюць бясконцымi толькi для мяне: "Мiг блiскавiцы" Адамчыка i "Ядлоўцавы куст" Стральцова. Усе гэтыя бясконцыя кнiгi дапамагаюць мне ў хвiлiны смутку i адчаю.

Цудоўныя рэчы

Ёсць выдатныя рэчы, на якiя мне давялося паглядзець у сваiм жыццi. Некаторыя з iх вартыя таго, каб палюбавацца iмi яшчэ раз. Пiрамiды фараонаў у Гiзе, яны нiбыта вылепленыя са светла-залацiстай халвы... Вялiкiя лялькi, што танчаць на плошчах святочнай Барселоны ў стракатым i гаманкiм натоўпе... Палотны венецыянца Тыцыяна "Святы Себасцьян" i "Уцёкi ў Егiпет" на сценах невялiкай залы Эрмiтажа, што мокне пад дажджамi ў паўночна-шэрым Санкт-Пецярбургу... Блiскуча-белая квадратная ванна ў вясёлым доме вечна-начнога i вечна-салодкага Бангкока... Надмагiльная тумба Цыцэрона, што праплывае за акном цягнiка, якi няспешна iдзе з Неапаля ў Рым... Рымскiя фантаны... Так бы лiчыў i лiчыў, згадваў i пералiчваў цудоўныя рэчы, на якiя я паглядзеў.

Маленькае задавальненне

У бальнiцы я не мог ноччу ўключаць святло. Дома, у гадзiны бяссоння, запальваю настольную лямпу i чытаю, пакуль сон не зморыць мяне. У бальнiчнай палаце я ляжаў без сну ў цемрадзi i думаў, што, нават маючы лямпу, я ўсё адно не змагу чытаць, бо моцна баляць вочы. Цяпер я зноўку вярнуў сабе начное чытанне, i шчаслiвы.

Перахопленае дыханне

Уздымаешся на высокi будынак, выходзiш на дах, падыходзiш на край, i маленечкi камень, падбiты мыском чаравiка, ляцiць унiз. І адкуль толькi на дахах самых высозных будынкаў бяруцца тыя каменьчыкi?! Ты, нiбыта прывязаны да каменьчыка, сочыш за падзеннем. У такое iмгненне, хочаш не хочаш, а дыханне тваё спынiцца... Дзiця выбегла на дарогу. Машыны яшчэ далёка, тры разы ты паспееш дагнаць сваё дзiця i вярнуць на бяспечны тратуар, але дыханне ў цябе раз i перахапiла... Пачуеш у тэлефоне благую вестку пра здароўе любiмага чалавека, змоўкнеш, знямееш, бо сэрца скамянела i дыхання няма...