Амбіцыі, падмацаваныя газам

Источник материала:

Жаданне "Газпрама" нацягнуць на сябе коўдру і пакінуць усё як ёсць, зразумелае: чым менш грошай заплаціў, тым больш пакінуў сабе на розныя бонусы. Аднак куды падзелася тая прынцыповасць, калі манапаліст адстойваў "свае інтарэсы" і закручваў газавы вентыль нашай краіне, патрабуючы выплаты доўгу? Прытым, што ў Беларусі не адмаўляліся плаціць па рахунках, а толькі спрабавалі падысці так да справы, каб было зручна абодвум бакам. Сёння ж, калі "Газпрам" наступіў на свае ж граблі, то каб не згубіць твар, палічыў за лепшае апеляваць да пэўных непаразуменняў у кантракце. А таму настойліва "трубіць" пра стаўку ў 1,45 долара за транзіт 1 тысячы кубічных метраў на 100 кіламетраў, якая дзейнічала ў 2007 годзе. Разам з тым, і нам няма ніякага сэнсу ісці на саступкі, калі ўжо быць да канца паслядоўнымі, Беларусь патрабуе поўнай аплаты за аказаныя паслугі — разлічыцца з ёй па стаўцы ў 1,88 долара, якая і была закладзеная ў пратаколе.

— Гэты канфлікт тлеючы, і пакуль мы не вызначым усе правілы гульні, гэтая сітуацыя будзе працягвацца, — каментуе ход навязанай нам газавай вайны вядомы эксперт, загадчык кафедры Інстытута бізнэсу і менеджменту тэхналогій БДУ Георгій Грыц.

— У такім разе, на ваш погляд, як пасля чарговай газавай вайны далей будаваць адносіны паміж нашымі краінамі?

— Сёння гэтага яны зрабіць не змогуць. Але "Балтыйская трубаправодная сістэма-2" будзе будавацца, як будзе будавацца і "Паўночны паток". Для расіян 1-2 мільярды долараў — гэты не грошы, каб націснуць на саюзнікаў, у тым ліку на Беларусь. І яны патрацяць і 2, і 5, і 10 мільярдаў долараў, таму што гэтыя два праекты разглядаюць не як эканамічныя (яны нерацыянальныя), а як нацыянальную бяспеку для сваёй дзяржавы з эканамічнай незалежнасцю ад транзіцёраў, незалежнасцю атрымання кантролю над прыбыткамі. Мы ж таксама атамную электрастанцыю будуем, каб зменшыць залежнасць ад Расіі.

— Гэта з той жа оперы, як і тое, што ў сусветным крызісе вінаватыя 12 нейкіх алігархаў, ці банкаў, — гэта сістэмны крызіс. Мытны саюз, магчыма, быў перадапошняй кропляй, якая вывела з цярпення кіраўніцтва Расіі: што нейкая краіна, якая, з іх пункту гледжання, знаходзіцца ў поўнай залежнасці ад расійскай імперыі, пачынае перашкаджаць у іх стратэгічных задумках. Я расцэньваю гэты газавы канфлікт як нейкае пасланне: маўляў, ведайце сваё месца. Таму што ў гэтай спрэчцы ніхто не выйграў. А Расія яшчэ раз стукнула дубінай, каб паказаць, хто гаспадар у доме...