На тэрыторыі Будакашалёўшчыны дзейнічаюць правобразы сельскіх сядзіб

Вось ужо амаль два дзесяцігоддзі на тэрыторыі Будакашалёўшчыны дзейнічаюць правобразы сельскіх сядзіб. Людзі едуць за цішынёй, свежым паветрам, прагулкамі па лесе, рыбалкай, баняй, традыцыйнай беларускай кухняй і не толькі.

Абмяжоўваць патэнцыял аграсядзіб толькі на гэтым недальнабачна і бесперспектыўна, упэўнена дырэктар цэнтральнага раённага Дома культуры Галіна Барысенка. І я з ёю поўнасцю згодна. Турыст стаў пераборлівы – яму ўжо мала начлега і смачнай ежы. Час патрабуе ад гаспадароў аграсядзіб крочыць далей, шукаць свае “фішкі”. Сярод іх – спорт, рыбалка, назіранне за жывёламі і птушкамі, народныя промыслы. Некаторыя нават цэлыя праграмы для гасцей распрацоўваюць з экскурсіямі, спаборніцтвамі, майстар-класамі, дзе вучаць ткаць рушнікі, рабіць свістулькі, танчыць пад песні, якія калісьці спявалі нашы продкі. Аграсядзібы, якія прапануюць шырокі комплекс паслуг і ўзаемадзейнічаюць з рамеснікамі, краязнаўцамі, творчымі калектывамі, насамрэч карыстаюцца папулярнасцю і ніколі не пустуюць.

І гэта не проста словы, а факт. Кожную суботу, пачынаючы з 12 лютага, буда-кашалёўскія артысты і рамеснікі здзіўля-юць наведвальнікаў аграся- дзібы “Лашадзіны востраў”. Заснаваў сядзібу гамяльчанін Сяргей Антоненка. Да гэтага ён займаўся фітнес-цэнтрамі, але бізнес у Гомелі закрыў, прыдбаў некалькі суседніх дамоў у вёсцы Граноўка, што ў 20 хвілінах язды ад Гомеля, і ўсю душу ўкладвае ў развіццё новай справы. Да нядаўняга часу гасцям, акрамя «чаркі і шкваркі», прапаноўваў конныя прагулкі, кантактны заапарк і баню. А зараз будакашалёўцы вучаць гасцей бытавым танцам, старадаўнім беларускім песням, традыцыйным абрадам і гульням, ткацкаму і ганчарнаму рамёствам. Зразумела, не бясплатна.

Як гэта атрымалася і хто быў ініцыятарам такой аванцюрнай на першы погляд кампаніі, расказала Галіна Барысенка.

– На самай справе “Лашадзі- ны востраў” – не першая аграсядзіба, з якой мы наладзілі ўзаемавыгаднае партнёрства. Мы даўно супрацоўнічаем з аграсядзібай “Ветер в гривах”, што ў вёсцы Асобіна Камунараўскага сельсавета. Да гэтага на працягу 10 гадоў займалі гасцей у Чабатовіцкім цэнтры народнай творчасці. Менавіта там і зарадзілася большасць ідэй і праектаў, якія мы рэалізоўваем зараз нават па-за межамі раёна.

І гэта добра. Буда-кашалёўскі край багаты талентамі. Раён ганарыцца 11 творчымі калектывамі са званнем “народны” і 2 – са званнем “узорны”. А Гусявіцкі цэнтр ткацтва і Чабатовіцкі цэнтр сталі сапраўднымі брэндамі Будакашалёўшчыны. Наша праца характарызуе аблічча нашай малой радзімы. Па нашых песнях, танцах, ручніках пазнаюць і ацэньваюць нашу Будакашалёўшчыну, нашу Беларусь.

Мяне, як культурнага дзеяча, вельмі радуе абуджэнне цікавасці некаторых аграся- дзіб да забытых традыцый, да культуры нашых продкаў. І справа не толькі ў грошах. Хоць без іх, зразумела, нічога не будзе: ні прыгожых касцюмаў, ні добрай апаратуры. У першую чаргу мы – культурныя супрацоўнікі. Так, мы зарабляем грошы, але наша галоўная мэта – адраджэнне і папулярызацыя побыту і традыцый нашых продкаў.
Спрадвек чалавек імкнуўся да сваіх вытокаў. Менавіта сучасныя аграсядзібы, на мой погляд, могуць даць унікальную магчымасць пазнаваць гісторыю роднага краю, спасцігаць новыя веды, абмінаючы сумныя і нецікавыя лекцыі. Тут да гісторыі можна не толькі дакрануцца рукой, але і паспрабаваць на густ. Трэба бачыць захапленне ў вачах дзяцей і дарослых, калі мы вучым іх побытавым танцам ці навыкам работы на ткацкім станку. Мы абуджаем цікавасць і любоў да нашай гісторыі, да мінулага, бо палюбіць можна толькі тое, што ведаеш. Мы – унікальныя, самабытныя, таленавітыя, а значыць, у нас ёсць будучыня. Вельмі важна помніць гэта.

Ёсць у мяне мара, а дакладней, мэта: з цягам часу зра- біць з Чабатовіцкага цэнтра народнай творчасці нешта накшталт музейнага комплексу старадаўніх народных рамёстваў і тэхналогій «Дудуткі», што на Міншчыне. Упэўнена, паступова мы яе рэалізуем.

А пакуль будзем гастраліраваць, наладжваць новыя культурныя і дзелавыя сувязі, папулярызаваць самабытную буда-кашалёўскую культуру, развівацца і зарабляць грошы. Пад ляжачы камень вада не цячэ.

Ірына ПАЛУБЕЦ
Фота аўтара