Алё, народ на провадзе!

Источник материала:

Што было — было... У маладыя гады працаваў я экспедытарам на базе. Паездзiў па Саюзе — дай Бог кожнаму. Што вазiў? О-о... У Грузiю — 10-кубовыя бочкi, што варылi нашы зваршчыкi з жалеза, якое прывозiлi з... Грузii. З Архангельска — белыя гузiкi для наўлечак i халатаў, з...

Зрэшты, рознай бязглуздзiцы хапала тады i хапае цяпер. Я ж хачу расказаць, як адзiн мужык «з нашай падачы» пiць кiнуў.

Ну дык вось. Едзем мы аднойчы ў Крывы Рог. Бачым — у кувеце, ля шашы мужык ляжыць.

— Не iначай, як машына збiла, — хрысцiцца Андрэй, мой шафёр.

Спынiлi мы машыну, паглядзелi — жывы чалавек, нi драпiнкi нiдзе. Толькi п’яны вельмi. I з кiшэнi пашпарт тырчыць. Разгарнулi.

— О, дык ён недалёка жыве, — кажа Андрэй. — Вёрст сем да хаты не даехаў.

Па дабрынi душэўнай рашылi мы яму пасобiць — загрузiлi бедака ў пустую фуру, туды ж закiнулi веласiпед, едзем сабе, гамонiм. А пра пасажыра свайго — ну зусiм забылiся. Гадзiны праз дзве толькi ўспомнiлi. Спынiлiся, думаем, што рабiць? Назад яго везцi — часу няма... Выцягнулi з фуры, перанеслi на левы бок шашы, палажылi, рашылi: свет не без добрых людзей, нехта ж падбярэ, падвязе... Паехалi.

А трывога ёсць...

Днi праз тры вяртаемся назад, думаем: трэба праведаць пасажыра, распытаць, як ён дадому дабраўся? Зазiрнулi ў тую вёску, пытаем ў першай сустрэчнай, дзе жыве такi i такi?

— А тут, — кажа жанчына. — Гэта — мужык мой. А што вы хацелi?

— Ды так, праведаць, — нахаду стаў хлусiць Андрэй. — Працавалi некалi разам, выпiвалi, здаралася...

— О-о! То мой, дзякаваць Богу, адпiў ужо! Да смерцi, казаў, у рот не возьме.

— А з чаго ж гэта?

— Ды нядаўна ў кума быў. Выпiў там, сеў на ровар, каб дадому ехаць, а замест гэтага — у другi бок... Не паверыце — 120 вёрст адмахаў! I як яго сэрца тады не спынiлася?! Але ж цяпер затое ўсё...

Хацелася верыць. Праверыць, на жаль, — не атрымалася.

Вiктар Федарака,

г. Скiдаль.

На кiрмашы — не без абману

Муж мамiнай сястры, а значыць, мой дзядзька Сцяпан быў чалавекам вясёлым. Колькi ён ведаў баек, анекдотаў, колькi меў вясёлых прыгод!.. Факт, што ў палату да яго, калi здаралася лячыцца, прасiлiся ў Тураве ўсе чыста хворыя. Казалi, што побач з Радзiёнавым, за дзень, любая болька зажыве.

Але ж з яго лёгкай рукi яны не толькi гаiлiся, але i... з’яўлялiся.

На пачатку 60-х мы жылi ў Давыд-Гарадку. Туды ж прыязджае раз тураўскi дзядзька. Разам з бацькам маiм iдуць на кiрмаш. Паглядзелi ўсё, што трэба купiлi, сабралiся назад, бачаць — новы тавар: бабы... лупiны прадаюць. У кашах, у вёдрах.

— Колькi за свае хочаш? — пытаецца дзядзька ў адной, потым у другой. Побач кабета дзяружку прадавала... Ён i гэта старгаваў. Разаслаў рагожку на зямлi, на яе ссыпалi жанчыны тавар. Дзядзька дастае сто рублёў (вялiкiя грошы былi!) i пачынае здачу пытаць. А яе — нi ў адной гандляркi няма.

— То вы, — дзядзька iм кажа, — крыху пачакайце: я зараз грошы «разаб’ю» i з усiмi разлiчуся.

Знiк... Развiтаўся з бацькам (наказаў яшчэ паглядзець, чым «гiсторыя» скончыцца) i спакойна падаўся дамоў, у Тураў.

Што рабiлi бабы? Чакалi спярша, потым — нервавалiся. Тая, што рагожку прадавала, стала крычаць:

— Разбiрайце сваё дабро!

Бабы — да кучы.

— Мае таўсцейшыя!

— Мае даўжэйшыя!

— Мае святлейшыя! — Гвалту нарабiлi на ўвесь базар, нават тузацца сталi.

До, што пакуль разабралiся — люд удосталь насмяяцца паспеў.

...Даўно няма сярод жывых нi бацечкi майго, нi дзядзечкi Сцяпана — шуткуюць недзе. Мо, у лепшым свеце?

Валянцiна Гудачкова,

г. Жыткавiчы.

Любоў i тэхнiка бяспекi

Даўно было, а помнiцца, як зараз...

У пакойчыку нас двое. Сядзiм, штудзiруем канспекты: экзамен заўтра. Па тэхнiцы бяспекi. Апошнi ўжо (усё астатняе здадзена), але самы цяжкi. Не так экзамен, як экзаменатар — звер. Рэжа — бязлiтасна. Вось i зубрым, не еўшы, не пiўшы. А хочацца... Падымаю вочы на сябра... З тым, бачу, нешта зусiм нядобрае...

— Ты што гэта, — пытаюся, — адно i тое ж дзесяты раз чытаеш? Можа захварэў?

— Ой, браток, горай, — кажа ён. — Ад каханкi пiсьмо атрымаў. У санаторыi з ёй пазнаёмiлiся. Маладая, прыгожая, а гарачая, як агонь. Не думаў, што такiя й бываюць. Тэлеграму во паслаў. Заўтра прыехаць павiнна. Сюды, у Мiнск.

— А жонка ж як?

— Ат, не ўспамiнай... Прэсная яна, вечна хворая, ссiвела...

— Але ж... — пачаў быў я, i тут жа сцiх, бо ўбачыў, што сябар мяне проста не чуе.

— З 25 бiлетаў, — кажа, — толькi 10 вывучыў.

— Нiчога, ноч наперадзе, — хацеў падбадзёрыць я i тут жа пачуў, што ў дзверы хтосьцi нясмела пастукаў, адчыняе... На парозе — жанчынка сярэднiх гадоў, досыць прывабная, а снег на вулiцы, дык яна ўся ў блiскучых пацерках. Ад вады...

— Ты-ы?.. Што зрабiлася? Адкуль? — падскочыў з месца сусед.

— З дому... — пачырванела жанчына. — Ты ж тэлеграму даў. Вось... «Кахаю! Чакаю ў Мiнску. Твой Стасiк». Толькi мяне во Нэлай назваў... Чамусьцi.

— Ды гэта не я... Паштавiкi наблыталi, — знайшоўся Стась. (Ён цяпер толькi, бедны, уцямiў, што, затлумiўшы галаву вучобай, тэкст тэлеграмы пiсаў для каханкi, а адрас напiсаў жончын!)...

Я, мiж тым, сцягнуў свой матрац, скруцiў у iм коўдру з падушкай i пайшоў на начлег да суседзяў.

Назаўтра, перад экзаменам, убачыў Стасеву жонку. Яна — аж свяцiлася ад шчасця. Ён — збянтэжана пацiскаў плячыма: падвяла, маўляў, тэхнiка бяспекi...

Але ж гэта (думаем цяпер), можа, i да лепшага?

М. Хвайнiцкi,

Кiраўскi раён.

Да гэтай апошняй гiсторыi быў невялiчкi паскрыптум: маўляў, пiсалася яна фiрменнай звяздоўская ручкай, прэзентаванай падчас Дня падпiсчыка ў Кiраўску...

I так яскрава, так хораша ўспомнiўся той даўнi дзень, тыя людзi...

Дзякуй!

Рубрыку вядзе Валянцiна ДОЎНАР.