«Чорны» лёс снегiра

Источник материала:

Спадарыня Марына пытаецца, няўжо маленькай «спявачцы» не хапае волi, прасторы i чыстага паветра? На гэта пытанне мы папрасiлi адказаць пастаяннага эксперта «Звязды», выканаўчага дырэктара грамадскай арганiзацыi «Ахова птушак Бацькаўшчыны» Аляксандра Вiнчэўскага. Менавiта такую назву зараз мае структура АПБ, абрэвiятура якой раней чыталася як «Ахова птушак Беларусi».

Сапраўды снягiр, або гiль, вельмi даверлiвы. Яго лёгка злавiць. Да чалавека ён прызвычайваецца хутка i можа жыць у клетцы. Аднак у няволi ён губляе прыгожы пунсовы колер i робiцца чорным. Змена колеру ў гiля адбываецца з-за недахопу карацiну i мiнеральных дабавак, якiя птушка атрымлiвае на волi, калi харчуецца насякомымi i чырвонай рабiнай.

Прыгожы ружовы фламiнга таксама меў бы шэрую афарбоўку, калi б у заапарках гэтую птушку не падкормлiвалi морквай. Спадарынi Шупенька мы раiм даваць снегiру сумесь чырвонай рабiны i нашаткаванай на тарцы морквы.

Бiятопам звычайнага гiля з’яўляюцца вiльготныя хваёвыя або змешаныя дрэвастоi з прымессю елак цi высокiх густых ядлоўцаў, ускрайкi алешнiкаў, старыя паркi i сады. Там гiль жыве большую частку свайго жыцця, а вось зiмой ён перамяшчаецца блiжэй да чалавека ў вёсачкi i нават буйныя гарады, дзе ёсць пасадкi чырвонай рабiны.

Цiкава, што амялушкi глытаюць рабiну цалкам, а снегiры выдзёўбваюць з ягад насенне i выплёўваюць мякаць. Арнiтолагi адзначаюць, што ў амялушак пры пераварваннi ягад насенне не пашкоджваецца, таму гэтыя птушкi з’яўляюцца распаўсюджвальнiкамi рабiны. Снегiры, наадварот, кантралююць гэты вiд дрэў. Летам у лесе снягiр робiць добра замаскiраванае гняздо, якое прыладжвае на бакавых галiнах елак, унутры ядлоўцаў або iншых кустоў. Сустракаюцца гнёзды i ў падросце на вышынi 1,5 метра, а таксама ў высокiх елках на нiжнiх галiнах — на вышынi 5—6 метраў.

Снегiры вядуць аселы вобраз жыцця. Гэтыя птушкi сустракаюцца ў Еўропе, а таксама праз Сiбiр шырокiм поясам да Камчаткi i Японii ўключна, да поўначы Манголii, на Каўказе, на поўначы Турцыi i Iрана. Снегiры Беларусi павольныя i немiтуслiвыя, трымаюць сябе з вялiкай важнасцю. Якi б нi быў галодны снягiр, але лепшую гронку рабiны ён заўсёды саступiць сваёй сяброўцы-самачцы.

Вельмi прыгожы ўбор мае толькi снягiр-самец: ярка-чырвоная грудка, чорная шапачка на галаве, крылы i хвост блiскуча-чорныя, а спiнка шэра-блакiтная. Самкi снегiра непрыкметнай шэрай афарбоўкі.

Паводле падлiкаў арнiтолагаў, у Беларусi зараз пастаянна жыве каля 40—60 тысяч пар снегiроў. Для параўнання — папуляцыя палявога вераб’я ў нашай краiне налiчвае не менш за мiльён пар.

Сяргей КУРКАЧ.