Паддаўся на ўгаворы

Источник материала:

Паўтара года таму я пазычыў свайму знаёмаму грошы. Даваць у доўг не хацеў, бо i самому ёсць на што iх патрацiць. Але знаёмы вельмi прасiў, паабяцаў вярнуць праз год з працэнтамi i я згадзiўся, аб чым цяпер шкадую. Прайшло ўжо больш чым год, а нi доўгу, нi тым больш працэнтаў я не ўбачыў. У мяне ёсць толькi распiска ад яго, у натарыяце мы яе не сведчылi. Знаёмы сустрэч са мной пазбягае, а калi яго ўдаецца застаць, скардзiцца на цяжкасцi. Як мне перадалi, яго жонка гаворыць, што я не меў права браць працэнты, а распiска без натарыяльнага сведчання несапраўдная. Цi так гэта?

Андрэй, г. Лiда.

Артыкулам 762 Грамадзянскага кодэкса прадугледжана права асобы, якая прадаставiла пазыку, на атрыманне з пазычальнiка працэнтаў на суму пазыкi ў парадку i памерах, вызначаных дагаворам. Працэнты выплачваюцца штомесячна да дня вяртання сумы пазыкi, калi адсутнiчае iншае пагадненне.

Пазычальнiк павiнен вярнуць атрыманую суму пазыкi ў тэрмiн i ў парадку, прадугледжаных дагаворам (у вашым выпадку — распiскай). Пры гэтым, калi iншае не прадугледжана дагаворам, беспрацэнтная пазыка можа быць вернута датэрмiнова, а сума пазыкi, якая прадастаўлена пад працэнты, — толькi са згоды таго, хто даваў пазыку. У выпадку, калi тэрмiн вяртання дагаворам не прадугледжаны, сума пазыкi павiнна быць вернута на працягу трыццацi дзён з дня прад’яўлення патрабавання аб гэтым асобай, якая прадаставiла пазыку.

Калi ж пазычальнiк не вяртае суму пазыкi, то незалежна ад выплаты iм працэнтаў, прадугледжаных дагаворам, на суму пазыкi ён павiнен яшчэ заплацiць працэнты ў памеры, прадугледжаным часткай першай артыкула 366 ГК, з дня, калi ён павiнен быў вярнуць пазыку, да дня яе фактычнага вяртання.

Такiм чынам, распiска — дастатковы дакумент для патрабавання аб вяртаннi як сумы пазыкi, так i працэнтаў на яе. I калi ваш знаёмы не верне грошы ў добраахвотным парадку, вы маеце права звярнуцца па дапамогу ў суд. Толькi не прапусцiце тэрмiн iскавой даўнасцi, якi складае тры гады з дня, калi вы даведалiся або павiнны былi даведацца аб парушэннi свайго права.