Кодэкс працоўны, Кодэкс жыллёвы: што, для каго і якiя ўмовы?

Источник материала:

Тлумачэнне цi прафесiйная парада юрыста — рэчы, неабходныя большасцi з нас. Таму не выпадае здзiўляцца, што на чарговую "прамую лiнiю" нашай газеты патэлефанавалi больш за два дзесяткi чалавек. Нагоды тут аказалiся рознымi — работа па выхадных i ў дзяржаўныя святы, сумяшчальнiцтва, водпускi, аплата "бальнiчных" i, вядома, "жыллёвае пытанне". Але, як кажуць, аб усiм па парадку. На пытаннi чытачоў "Звязды" адказваюць загадчык юрыдычнай кансультацыi галоўнага прававога ўпраўлення апарату Савета Федэрацыi прафсаюзаў Беларусi Уладзiмiр Iванавiч ШЭЛКОВIЧ i намеснiк загадчыка юркансультацыi Васiль Мiкалаевiч КОРСУК.

* — Цi меў права звольнiць мяне ў 2005 годзе кiраўнiк пасля заканчэння тэрмiну кантракта, калi я яшчэ знаходзiлася ў "дэкрэтным" водпуску? Пры гэтым нi лiквiдацыi арганiзацыi, нi скарачэння штатаў тады не было...

Галiна, Гродзенская вобласць

Да таго ж зараз узнiмаць пытанне аб правамоцнасцi звальнення ў 2005 годзе, на жаль, позна. У такой сiтуацыi работнiк павiнен звяртацца па дапамогу хутка, i ў тым лiку на працягу месяца пасля звальнення можна звяртацца ў суд.

* — Цi магу я падчас знаходжання ў водпуску па доглядзе дзiцяцi ва ўзросце да 3 гадоў уладкавацца ў iншую арганiзацыю на поўную стаўку? I цi трэба ў такiм выпадку звальняцца са свайго ранейшага месца?

Вольга Кулагiна, г. Мiнск.

Што ж да звальнення i ўладкавання ў iншым месцы, то гэта — ваша права. Аднак трэба мець на ўвазе, што ў такiм выпадку ранейшае працоўнае месца за вамi ўжо не захаваецца.

* — Я працую сумяшчальнiкам па кантракце, працоўная кнiжка знаходзiцца па асноўным месцы, нiякага запiсу аб сумяшчальнiцтве ў ёй не рабiлася. Цi магу я скасаваць кантракт па сумяшчальнiцтве датэрмiнова i як гэта зрабiць?

I яшчэ. Па сумяшчальнiцтве адпрацаваў 6 месяцаў, у сувязi з гэтым, цi павiнны мне выплацiць частку кампенсацыi за нявыкарыстаны водпуск?

I яшчэ. Па сумяшчальнiцтве адпрацаваў 6 месяцаў, у сувязi з гэтым, цi павiнны мне выплацiць частку кампенсацыi за нявыкарыстаны водпуск?

Андрэй Мiхайлавiч, г. Мiнск.

I яшчэ. Па сумяшчальнiцтве адпрацаваў 6 месяцаў, у сувязi з гэтым, цi павiнны мне выплацiць частку кампенсацыi за нявыкарыстаны водпуск?

Андрэй Мiхайлавiч, г. Мiнск.

— Звальненне з работы па сумяшчальнiцтве здзяйсняецца па тых жа правiлах, што i звальненне з асноўнага месца. Адно, што наймальнiк можа звольнiць сумяшчальнiка без яго згоды ў выпадку, калi на гэта месца прымаецца работнiк пастаянны.

Такiм чынам, скасаваць кантракт датэрмiнова работнiк-сумяшчальнiк можа толькi ў выпадку парушэння наймальнiкам умоў кантракта або па пагадненнi з тым жа наймальнiкам. Пры гэтым у выпадку звальнення кампенсацыя за нявыкарыстаны водпуск павiнна выплачвацца прапарцыянальна адпрацаванаму часу.

* — Цi можна будзе скарыстацца кампенсацыяй за нявыкарыстаны водпуск за гэты год пасля прыняцця новага Працоўнага кодэкса?

Аляксей Сцяфанавiч Лемяшэўскi, г. Мiнск.

* — Колькi дзён водпуску павiнен мець галоўны бухгалтар сельсавета цэнтралiзаванай бухгалтэрыi? I цi ёсць у яго надбаўкi за стаж i па кантракце?

Валянцiна Мiкалаеўна, Уздзенскi раён.

* — Патлумачце, калi ласка, цi трэба выходзiць на работу па графiку ў дзяржаўныя святы? I як аплачваецца работа па суботах i нядзелях, калi зноў-такi згодна з графiкам на iх прыпадаюць змены?

Васiль Сасноўскi, Валожынскi раён.

I па першым пытаннi. Работа ў дзяржаўныя святы не супярэчыць заканадаўству толькi пры ўмове занятасцi на бесперапыннай вытворчасцi або занятасцi ў сацыяльна-значных сферах — скажам, у медыцынскiх установах, гандлi, на транспарце i г.д.

* — Звяртаюся ад iмя выхавальнiкаў Брэсцкага абласнога цэнтра медыцынскай рэабiлiтацыi "Сасновы бор". Некалi ў нашай арганiзацыi было вызначана, што пры 30-гадзiнным працоўным тыднi мы павiнны працаваць па 5 гадзiн у дзень. Аднак потым быў уведзены бягучы графiк, i цяпер мы можам працаваць у адзiн дзень па дзве, а ў iншы — па дзесяць гадзiн. Цi правiльна гэта?

Па-другое. Цi можам мы працаваць па святах з улiкам таго, што, паводле кантракта, святы ў нас павiнны з’яўляцца выхаднымi?

Па-другое. Цi можам мы працаваць па святах з улiкам таго, што, паводле кантракта, святы ў нас павiнны з’яўляцца выхаднымi?

I па-трэцяе. Якая працягласць водпуску ў выхавальнiкаў дзiцячых цэнтраў медыцынскай рэабiлiтацыi, паколькi самi цэнтры адносяцца да сiстэмы аховы здароўя?

Па-другое. Цi можам мы працаваць па святах з улiкам таго, што, паводле кантракта, святы ў нас павiнны з’яўляцца выхаднымi?

I па-трэцяе. Якая працягласць водпуску ў выхавальнiкаў дзiцячых цэнтраў медыцынскай рэабiлiтацыi, паколькi самi цэнтры адносяцца да сiстэмы аховы здароўя?

— Калi iснуе бягучы графiк, то, хутчэй за ўсё, у арганiзацыi па ўзгадненнi з прафкамам уведзены сумiраваны ўлiк працоўнага часу. Пры такiм улiку наймальнiк мае права вызначаць, колькi гадзiн вы павiнны працаваць у той цi iншы дзень. Галоўнае, каб вы "ўклалiся" ў неабходную норму гадзiн у цэлым за пэўны ўлiковы перыяд — месяц, квартал, паўгода цi год.

Наконт другога пытання. Зноў-такi трэба паўтарыцца: артыкул 147 Працоўнага кодэкса вызначае, што ў дзяржаўныя святы i святочныя днi работа не выконваецца — за выключэннем выпадкаў, калi спыненне работы немагчыма па вытворча-тэхналагiчных умовах, i выпадкаў, калi работа выклiкана пастаяннай неабходнасцю абслугоўвання насельнiцтва.

I па-трэцяе. Пералiк арганiзацый i работнiкаў, працягласць асноўнага водпуску якiх складае больш за 24 каляндарныя днi, вызначана пастановай Урада №100 ад 24 студзеня 2008 года. На жаль, дзiцячыя цэнтры медыцынскай рэабiлiтацыi ў гэтай пастанове не прадугледжаныя. Таму ваш водпуск павiнен складаць 24 каляндарныя днi плюс "дабаўку" па кантракце i, па магчымасцi, "дабаўку" за працяглы стаж i ненармаваны дзень.

* — Патлумачце, калi ласка, якiм чынам павiнна размяркоўвацца матэрыяльная дапамога прафкама? I другое пытанне. Цi павiнны ўключаць кошт прафсаюзнага падарунка да Новага года ў зарплату i, адпаведна, вылiчваць з яе падаходны падатак?

Вiталь Пятровiч, г. Мiнск.