Узвядзенне і паспяховае асваенне трубапракатнага комплексу на бмз засведчыла самадастатковасць

Источник материала:

Узвядзенне трубапракатнага комплексу планавалася яшчэ ў гады Савецкага Саюза — па генеральным праекце яно павiнна было адбыцца ўслед за будаўнiцтвам i пускам у 1989 годзе магутнасцяў па выпуску нарыхтовак для труб — стана 850. Але распалася вялiкая краiна, вытворцы сутыкнулiся з небывалым дэфiцытам сродкаў, i мазырскi гiгант вельмi доўгi час выпускаў толькi самi нарыхтоўкi i прадаваў iх на экспарт. Заўважым, што трубная нарыхтоўка была вельмi высокай якасцi, яна выгадна адрознiвалася ад аднатыпнай i паспяхова разыходзiлася за мяжой — у Еўропе i нават далёкай Iндыi.

— На заводах Iндыi мне зусiм шчыра гаварылi, — расказаў журналiстам "Звязды" тэхнiчны дырэктар—галоўны iнжынер РУП "БМЗ" Вiктар Аркадзьевiч МАТАЧКIН, — што пры рабоце на нашай нарыхтоўцы прадукцыйнасць у iх уздымаецца на пяць працэнтаў — менавiта за кошт высокай якасцi прадукту. I калi гэтыя пяць працэнтаў памножыць на каласальныя аб’ёмы трубнай прадукцыi, якая традыцыйна там выпускаецца, то эфект атрымлiваецца вельмi сур’ёзны, ён вымяраецца мiльёнамi долараў.

— Усё змянiлася пасля прыходу ў пачатку 2003 года на пасаду генеральнага дырэктара Мiкалая Вiктаравiча Андрыянава, — сведчыць Вiктар Аркадзьевiч. — Аналiзуючы ўвесь тэхналагiчны працэс i перспектывы далейшага развiцця завода, ён прыходзiць да высновы, што на паўфабрыкаце вялiкiя грошы не заробiш. Што патрэбна глыбокая перапрацоўка, патрэбен гатовы канечны прадукт, якi цэнiцца на рынку. Навошта параўнальна танна прадаваць нарыхтоўку, калi можна зрабiць уласную трубу i прадаць яе зусiм па iншай цане? Новы генеральны выказаў iдэю вярнуцца да гэтага пытання. Iдэя была падмацавана бiзнэс-планам, затым тэхнiчным заданнем. Мы вырашылi паспрабаваць заняць нiшу вытворчасцi труб дыяметрам 20—168 мм шырокага прымянення. Далажылi ў Мiнiстэрства прамысловасцi, кiраўнiку дзяржавы. Прэзiдэнт убачыў, што праект з пункту гледжання iнвестыцый надзвычай перспектыўны, i было прынята рашэнне трубапракатны комплекс будаваць.

Як вядома, металургiчны гiгант у Жлобiне будавалi замежныя фiрмы. А трубапракатны комплекс узвялi беларускiя будаўнiкi з "Гомельпрамбуда" i "Жлобiнметалургбуда", прычым у рэкордна кароткiя тэрмiны. Iснуючыя нарматывы ўзвядзення былi перакрыты амаль у два разы.

— Згодна з дакументамi, мы павiнны былi пабудаваць комплекс за чатыры гады. Але нам давялi тэрмiн у два разы меншы, — гаворыць тэхнiчны дырэктар—галоўны iнжынер БМЗ. — Такое прыспешванне было апраўданым, бо чым раней запушчана вытворчасць, тым хутчэй яна пачне аддаваць даўгi, якiя брала.

— Праблем асаблiвых не было. Былi задачы, у тым лiку i складаныя, з тэхнiчнага пункту гледжання, якiя патрэбна было вырашаць, i мы вырашалi. Фiнансавых складанасцяў не мелі, бо ўзялi крэдыты. Хоць, я сёння прыходжу на трубную вытворчасць, гляджу i думаю: няўжо гэта мы зрабiлi? Зрабiлi нармальна.

У сваiм iнтэрв’ю беларускiм журналiстам генеральны дырэктар РУП "БМЗ" М.В. Андрыянаў падкрэслiў важную думку: айчынныя будаўнiкi ў працэсе стварэння трубапракатнага комплексу даказалi, што сёння мы здольны самастойна працаваць нiколькi не горш за заходнiя фiрмы. Прычым з вельмi высокай якасцю.

Цiкавую дэталь у сувязi з гэтым расказаў Вiктар Матачкiн.

— Два тыднi назад быў я на фiрме DАNIЕLI. Гэта сусветна вядомая фiрма, якая ў свой час сумесна з VЦEST-АLРINЕ праектавала i будавала БМЗ. I сустракаўся з гаспадаром гэтай фiрмы панам Бенадэцi. Ён быў у нас, калi мы яшчэ толькi паставiлi корпус трубнага цэха i пачалi мантаж абсталявання. I сказаў, што вы запусцiце гэты завод праз два гады. Яму адказалi: запусцiм значна раней, у тэрмiны, якiя нам вызначаны. Ён у гэта не паверыў. I цяпер калi я прыехаў на фiрму для перамоў, а там працуе тысяч 15 народу, i дзелавыя стасункi актыўныя, перамовы вядуцца кожны дзень, вышэйшыя кiраўнiкi не абавязкова ў iх удзельнiчаюць, ён сам прыйшоў на перамовы з беларусамi i папрасiў: перадайце генеральнаму дырэктару мае вiншаваннi, вы змаглi зрабiць тое, у чым я сумняваўся.

Але беларуская складальная праекта не абмяжоўваецца ўдзелам айчынных будаўнiкоў.

— Калi мы будавалi трубапракатны комплекс, то ў вядомай нямецкай фiрмы "SMS Mееr" купiлi толькi асноўнае тэхналагiчнае абсталяванне. Толькi асноўнае абсталяванне: прашыўны стан, раскатны стан i г.д. Умоўна кажучы, гэта каштавала 100 мiльёнаў еўра. А ўвесь комплекс каштуе недзе 270 мiльёнаў еўра. Такiм чынам, амаль 170 мiльёнаў засталiся ў рэспублiцы. Гэтыя грошы асвоiлi нашы будаўнiкi, нашы мантажнiкi, беларускiя праектанты, якiя праектавалi комплекс. А таксама калектыў Баранавiцкага станкабудаўнiчага завода, што вырабiў значную частку абсталявання. Удзельная вага беларускай складальнай выходзiць на ўзровень 70 працэнтаў, што надзвычай ганарова. Мы i цяпер, калi плануем далейшую мадэрнiзацыю вытворчасцi, стараемся набываць за мяжой толькi тое, чаго няма ў краiне. Тэхналогiю распрацоўваем самi. I iдэi таксама нашы.

Сёння трубапракатны комплекс дынамiчна развiваецца — асвоена 195 найменняў труб, з iх 68 пазiцый розных тыпапамераў, а таксама каля 22 марак сталi. За першую палову гэтага года выпушчана больш за 21 тысячу тон стальных труб (большая частка адгружана на экспарт). А ўвогуле плануецца гадавы аб’ём давесцi да 250 тыс. тон, забяспечыўшы такiм чынам прынцып эканамiчнай бяспекi краiны.

— Выконваем графiк асваення магутнасцяў, зацверджаны першым вiцэ-прэм’ерам Ул.I. Сямашкам, — падкрэслiў Вiктар Матачкiн, — i труба наша разыходзiцца ва ўсе кропкi зямнога шара i дастаткова запатрабаваная.

"Дастаткова запатрабаваная" — сказана, бадай, даволi сцiпла. З самага пачатку меркавалася, што асноўным рынкам збыту труб могуць стаць краiны Паўднёва-Усходняй Азii. Але вялiкi iнтарэс да новай прадукцыi завода адразу ж праявiлi i еўрапейскiя i амерыканскiя фiрмы. Сёння трубы са Жлобiна атрымлiваюць у ЗША, Вялiкабрытанii, Германii, Францыi, Аўстрыi, Нарвегii, Iспанii i шмат якiх iншых краiнах, у тым лiку блiзкага замежжа. Удалая маркетынгавая палiтыка дазволiла БМЗ давесцi агульны аб’ём экспарту ўсёй сваёй прадукцыi да 1 мiльярда долараў i нават перавысiць гэты рубеж. А рыначнiкi прагназуюць на блiжэйшае пяцiгоддзе iмклiвы рост попыту на бясшоўныя трубы. Значыць, i рост цаны. Дарэчы, пакуль новы комплекс будаваўся, цана на трубу вырасла ў тры разы. Што называецца, угадалi!

Папулярнасцi беларускай трубы спрыяе цэлы шэраг мераў, накiраваных на гарантаванне яе высокай якасцi. Перш за ўсё патрэбна мець на ўвазе, што на працягу многiх гадоў прадпрыемства пастаўляла ў дзесяткi краiн свету высакаякасную трубную нарыхтоўку, i адладжаная вытворчасць такой нарыхтоўкi экстра-класа — лепшая гарантыя якасцi канечнага прадукту. Гатовая прадукцыя паступае на лiнiю неразбуральнага кантролю, дзе з дапамогай ультрагукавых галовак iдзе выяўленне прадольных трэшчын (калi яны ёсць) i дадаткова кантралюецца зададзеная таўшчыня сценкi.

Якасць труб на розных этапах тэхналагiчнага працэсу адсочваецца найноўшай сiстэмай лазернага вымярэння "LАSUS", дзвюма ўстаноўкамi выяўлення паверхневых дэфектаў пры дапамозе вiхравых токаў, праверку на герметычнасць забяспечвае гiдравыпрабавальны прэс. Такi шматступеньчаты кантроль дазваляе фiксаваць любое адхiленне ад нормы i аператыўна ўносiць карэктывы.

Прадпрыемствам паспяхова выканана праграма сертыфiкацыi трубнай прадукцыi i сiстэмы менеджменту якасцi па патрабаваннi мiжнародных стандартаў. У 2008 годзе атрыманы дазвол на прымяненне знака "СЄ" для гарачакатаных бясшоўных труб у рамках дырэктыў ЕЭС.

Яшчэ раней, у 2007 годзе, нямецкiм сертыфiкацыйным органам TUF Brаndеnburg праведзены аўдыт i пацверджаны сертыфiкат адпаведнасцi сiстэмы менеджменту якасцi стандарту ISО 9001-200 з уключэннем у сертыфiкат вытворчасцi гарачакатаных труб.

Ужо ў маi гэтага года на прадпрыемстве прайшоў сертыфiкацыйны аўдыт трубапракатнай вытворчасцi на адпаведнасць заводскай сiстэмы менеджменту якасцi (СМК) патрабаванням стандартаў ISО 9001, АРI Q1, ISО/TS 29001, а таксама на адпаведнасць труб патрабаванням стандарту АРI 5L i права выкарыстання манаграмы АРI. Аўдытарамi дадзена станоўчая ацэнка аб адпаведнасцi СМК патрабаванням гэтых стандартаў.

Сёлета iншым нямецкiм сертыфiкацыйным органам TUF Nоrd праведзены аўдыт абсталявання i тэхналогii вытворчасцi гарачакатаных труб i выдадзены сертыфiкат адпаведнасцi жлобiнскiх труб Еўрапейскiм нормам (ЕН). Амерыканскi iнстытут нафты (АРI) правёў аўдыт па сiстэме менеджменту якасцi ў адпаведнасцi з патрабаваннямi АРI sреz.5L.

...Генеральны дырэктар РУП "БМЗ" Мiкалай Вiктаравiч Андрыянаў апраўдана лiчыць, што стварэнне трубупракатнага комплексу — адзiн з найбуйнейшых праектаў, рэалiзаваных у гiсторыi суверэннай Беларусi. I вельмi iм ганарыцца. Як, дарэчы, i распрацоўкай i прамысловай рэалiзацыяй комплекснай тэхналогii вытворчасцi высокавугляродзiстай катанкi на стане 150 — гэтая работа, як вядома, вылучана на атрыманне Дзяржаўнай прэмii Рэспублiкi Беларусь за 2008 год. Як i многiмi iншымi справамi свайго калектыву. А мы ў сваю чаргу таксама маем права ганарыцца высокiм прафесiяналiзмам i няўрымслiвасцю сваiх землякоў. I шчыра жадаць iм поспеху.

— трубы для машынабудаўнiчай прамысловасцi;

— нафтагазаправодныя трубы, якiя шырока выкарыстоўваюцца ў будаўнiцтве газаправодаў сярэдняга i нiзкага цiску, а таксама нафтаправодаў на нафтапромыслах;

— кацельныя трубы;

— трубы, якiя выкарыстоўваюцца пры вытворчасцi падшыпнiкаў i ў машынабудаваннi ў цэлым, i iншыя.

Асноўнай тэхналагiчнай аперацыяй, якая вызначае якасць труб i прадукцыйнасць трубапракатнага агрэгата, з’яўляецца прашыўка нарыхтоўкi ў гiльзу на стане папярочна-вiнтавой пракаткi. Для атрымання так званай "чарнавой" трубы выкарыстоўваецца раскатны стан непрарыўнага тыпу з кантралюемай рухомай аправай для фармiравання неабходнай таўшчынi сценкi трубы. Фармiраванне яе канчатковых геаметрычных размераў адбываецца на 28-клеццявым рэдукцыйна-расцяжным стане.

Асноўнай тэхналагiчнай аперацыяй, якая вызначае якасць труб i прадукцыйнасць трубапракатнага агрэгата, з’яўляецца прашыўка нарыхтоўкi ў гiльзу на стане папярочна-вiнтавой пракаткi. Для атрымання так званай "чарнавой" трубы выкарыстоўваецца раскатны стан непрарыўнага тыпу з кантралюемай рухомай аправай для фармiравання неабходнай таўшчынi сценкi трубы. Фармiраванне яе канчатковых геаметрычных размераў адбываецца на 28-клеццявым рэдукцыйна-расцяжным стане.

Гэтую надзвычай скарочаную схему атрымання гатовага прадукту мы прыводзiм, каб чытачу стала зразумела, наколькi гэта спецыфiчная i нават унiкальная тэхналогiя. Заводскiя спецыялiсты падкрэслiваюць: тэхналогiя вытворчасцi труб з’яўляецца самай перадавой, яна гарантуе змяншэнне допускаў па дыяметры i таўшчынi сценкi ў два разы, у свеце такую тэхналогiю прымяняюць толькi на двух прадпрыемствах, i адно з iх — БМЗ.

Асноўнай тэхналагiчнай аперацыяй, якая вызначае якасць труб i прадукцыйнасць трубапракатнага агрэгата, з’яўляецца прашыўка нарыхтоўкi ў гiльзу на стане папярочна-вiнтавой пракаткi. Для атрымання так званай "чарнавой" трубы выкарыстоўваецца раскатны стан непрарыўнага тыпу з кантралюемай рухомай аправай для фармiравання неабходнай таўшчынi сценкi трубы. Фармiраванне яе канчатковых геаметрычных размераў адбываецца на 28-клеццявым рэдукцыйна-расцяжным стане.

Гэтую надзвычай скарочаную схему атрымання гатовага прадукту мы прыводзiм, каб чытачу стала зразумела, наколькi гэта спецыфiчная i нават унiкальная тэхналогiя. Заводскiя спецыялiсты падкрэслiваюць: тэхналогiя вытворчасцi труб з’яўляецца самай перадавой, яна гарантуе змяншэнне допускаў па дыяметры i таўшчынi сценкi ў два разы, у свеце такую тэхналогiю прымяняюць толькi на двух прадпрыемствах, i адно з iх — БМЗ.