Уласкавіць дамавiка

Источник материала:

l Пакiдаючы ежу дамавiку, казалi так: "Гаспадар-бацюхна, захавай маю хацiнку i маю скацiнку"; або так: "Гаспадурушка, батухна, хлеб-соль прымi, скацiнку вадзi"; або так: "Дамавiшка-дзядуля, усiх паi, кармi авечушак, наладжвай лад, глядзi гладка i сцялi мякка".

l Калi ж пакiнуць дамавiка без увагi, той можа пакрыўдзiцца i перастаць дапамагаць гаспадарам хаты, у якой усё пойдзе ўпоперак: знiкне жаданне працаваць, з’явяцца хваробы, гаспадарка пахiснецца.

l Сяляне былi цвёрда перакананы ў iснаваннi дамавiка. Ён звычайна ўспрымаўся як ашчадны, клапатлiвы гаспадар, якi ва ўсiм дапамагае працаздольнай i дружнай сям’i.

l Тых, хто дрэнна вёў гаспадарку, не клапацiўся аб чысцiнi i парадку, ленаваўся, ён пужаў, па-свойму шкодзiў, iмкнуўся чаму-небудзь навучыць гаспадароў такiм чынам.

l Пры пераездзе ў новую хату дамавiка абавязкова запрашалi з сабой: "Дамавiк, дамавiк, не заставайся тут, а iдзi з нашай сям’ёй".

l Дамавiк, якi будзе жыць у згодзе з гаспадарамi, абавязкова загадзя папярэдзiць аб бядзе цi нястачы. Той, хто "пачуе" гэтыя перасцярогi, здолее перамагчы непрыемныя падзеi.

l З пакалення да пакалення перадавалiся пэўныя забароны ў дачыненнi да дамавiка: у хляве гучна не размаўлялi, каб лiшнi раз не "турбаваць" дамавiка; калi прыносiлi ў хату дровы, не кiдалi iх з размахам; жанчыны не павiнны былi хадзiць па хаце з распушчанымi i не пакрытымi хусткай валасамi.

l Пра дамавiка, яго свавольствы i жарты, пра тое, як ён выглядае i калi з’яўляецца ў сем’ях асаблiва шмат распавядалi ў тыя днi, калi па традыцыi яго неабходна было уласкавiць. Адным з такiх дзён i з’яўляецца 10 лютага.