Гарэла сасна

Источник материала:

Колькi вобразнасцi i сiмволiкi ў народнай песнi "Гарэла сасна"! Перагортваецца жыццёвы шлях дзяўчыны, згадваецца яе нялёгкая будучыня...

Мабыць, толькi ў Беларусi можа ўзнiкнуць параўнанне дзяўчыны з сасонкай. Звычайна параўноўваюць з бярозкай, рабiнай, калiнай... А тут дрэва з вострымi iголкамi... А чаму i не?! Наша зямля — лясная. А лясы — хваёвыя. Вечназялёныя. І сасна заўсёды цягнецца да сонца, да святла. Гэтак i дзявочая душа прагне любовi, радасцi, светлай стрэчы. Якiя б вiхуры нi кружылi ў прасторы — сасна ўчэпiста трымаецца сваёй зямлi, застаецца трывушчай, прыносiць спакой, спагаду. Так i беларускiя дзяўчаты: i за сябе пастаяць, i iншых абнадзеяць. Напэўна, на iх сардэчнасцi, ураўнаважанасцi трымаецца лад i паразуменне на нашай зямлi.

А сасна ў агнi сiмвалiзуе ўзрушанасць дзявочай душы. Яно так адбываецца ў лёсавызначальныя моманты. Асаблiва на вясельнай бяседзе, калi свет маладосцi ў адначассе змяняецца на сямейны свет. Пад спеў, музыку адыходзiць рознакаляровае паэтычнае ўспрыманне рэчаiснасцi i з першых сямейных крокаў пачынаецца няспешнае прачытанне празаiчнага побыту ў драматычным асвятленнi... Таму адразу згадваецца каса — прыкмета дзявоцкасцi, — якую расплятуць у шлюбную ноч, а потым давядзецца валасы заплятаць ужо ў дзве касы i насiць пад хусткай. Упамiнаецца i дзяжа: яна ўтрымлiвае хатнi дух, прымае нявесту ў новую сям’ю, правярае яе на цнатлiвасць, спрыяе нараджэнню здаровага дзiцяцi...

Колькi пачуццяў перадае песня! Спяваецца працяжна, з самотаю, нiбы развiтваючыся з усiм папярэднiм (таму згадка пра сасну — сакральным дрэвам, якое звязвае два светы, а ў старажытнасцi, мяркуюць, пад iм адбываўся шлюбны абрад), спальваючы яго. Кожны радок песнi паўтараецца двойчы (як пададзена ў нотах):

Песня заканчваецца сiмвалiчна. Сасна не баiцца непагадзi, а зелле, якое заўсёды ўтрымлiвае чароўную сiлу, будзе ахоўваць новую сям’ю, асвятляць яе надзеяй i верай.