Арт-календарь 2015. Богатейший в Речи Посполитой костел на литографии Наполеона Орды

Источник материала:

11 февраля 1807 года родился художник, музыкант, литератор, композитор и педагог Наполеон Орда. "Арт-календарь-2015" рассказывает о литографии рисунка художника, на котором изображен богатейший в Речи Посполитой костел, средства на который выделил Стефан Баторий.

Фото: дирекция Национального художественного музея

В 1856 году российский император Александр II объявил амнистию эмигрантам, покинувшим родину после участия в восстании 1831 года. 49-летний Наполеон Орда покинул Париж, семью, достаток и налаженный быт и вернулся на родину. Художник жил у своей сестры - помещицы Гортензии Скирмунт в Гродненской губернии, затем переехал на Волынь, где работал домашним учителем. С 1862 по 1863 год он жил в Гродно.

Литография "Гродно. Иезуитский монастырь и костел Св. Франциска" вместе с еще двумя литографиями ("Несвиж" и "Мир. Руины замка") была передана МИД Беларуси в Национальный художественный музей в 2006 году, на открытие нового корпуса. До этого работы висели в посольстве Беларуси в Великобритании. Всего сейчас в фондах музея хранится 13 литографий с рисунков Наполеона Орды. Литографии были отпечатаны во второй половине ХIХ века в Варшаве.

Деньги на костел (10 тысяч злотых по тем временам большие деньги) выделил Стефан Баторий, однако строительство костела началось на сто лет позже - в 1678 - и закончилось примерно в 1705 году. Костел входил в комплекс иезуитского монастыря, который занимал целый квартал в центре Гродно и был какое-то время богатейшим в Речи Посполитой.

Каждый день в лаконичной форме "Арт-календарь-2015. Дни рождения творцов и творений" вместе с Галереей TUT.BY вспоминает любопытные и малоизвестные факты о людях или произведениях, являющихся частью культурной жизни Беларуси. Никаких пространных биографий или описаний, только уникальные части мозаики, которые демонстрируют богатое культурное прошлое, настоящее и, можно полагать, будущее Беларуси.

---

11 лютага 1807 года нарадзіўся мастак, музыкант, літаратар, кампазітар і педагог Напалеон Орда. У 1856 годзе расійскі імператар Аляксандр II амнісціраваў эмігрантаў, якія пакінулі радзіму пасля паўстання 1831 года. 49-гадовы Напалеон орда пакінуў Парыж, сям’ю, здабытак і упарадкаваны быт і вярнуўся на радзіму. Мастак жыў у сваёй сястры памешчыцы Гартэнзіі Скірмунт у Гродненскай губерніі, пасял пераехаў на Валынь, дзе працаваў хатнім настаўнікам. З 1862 па 1863 годы ён жыў у Гродна.

Наполеон Орда

Літаграфія “Гродна. Іезуіцкі манастыр і касцёл Св. Францыска” разам з яшчэ двума літаграфіямі (“Нясвіж” і “Мір. Руіны замка”) перадала МУС Беларусі ў Нацыянальны мастацкі музей у год адкрыцця новага корпуса. Да гэтага малюнкі віселі ў амбасадзе Беларусі ў Велікабрытаніі. Зараз у фондах музея захоўваецца 13 літаграфій з малюнкаў Напалеона Орды. Літаграфіі былі надрукаваны ў другой палове ХIХ стагоддзя ў Варшаве.

Грошы на касцёл (10 тыс. злотых у той час вялікія грошы) даў Стэфан Баторый. Аднак будаўніцтва касцёла пачалося на сто гадоў пазней – у 1678 годзе – і скончылася каля 1705 года. Касцёл уваходзіў у комплекс іезуіцкага кляштар, які займаў целы квартал у центры Гродна, і быў некаторы час найбагацейшым у Рэчы Паспалітай.

---

Artist, musician, composer, writer and teacher Napoleon Orda was born on 11 February 1807. In 1856 the Russian Emperor Alexander II pardoned the emigrants who had to flee abroad after the uprising of 1831. So 49-year-old Napoleon Orda left Paris, family, wealth and his established way of life and returned to his homeland. The artist lived with his sister Hortense Skirmunt, a landowner, in Grodno province, but later he moved to Volyn, where he worked as a tutor. From 1862 to 1863 the artist resided in Grodno.

Orda’s lithography "Hrodna. Jesuit monastery and St. Francis cathedral” and his two other artworks ("Niasvizh" and" Mir. Ruins of the castle") were gifted to the National Arts Museum by the Foreign Ministry of Belarus one year before the opening of the museum’s new building. Before that the lithographs were kept in the Belarusian embassy in the UK. There are currently 13 lithographs with drawings of Napoleon Orda in the museum’s collection. They were printed in Warsaw in the second half of XIX century.

The money for the cathedral (10 thousand zlotys, a huge sum of money at that time) was donated by the nobleman Stephen Báthory, but the construction began only one hundred years later, in 1678 and ended around 1705. The cathedral was part of a complex of the Jesuit monastery, that occupied an entire block in the center of Grodno, and for some time was one of the richest monasteries in Rzeczpospolita.

Теги: Гродно