Скандалы вакол гістарычнага будынка ў Старым Мінску працягваюцца

Источник материала:

Ужо некалькі месяцаў не аціхаюць скандалы вакол рэканструкцыі будынка 19-га стагоддзя, размешчанага ля скрыжавання вуліц Рэвалюцыйная і Няміга ў гістарычным цэнтры Мінска. Нягледзячы на ўмяшанне Міністэрства культуры і грамадскасці, падчас будаўнічых работ некалькі разоў груба парушалася заканадаўства і міністэрскія пастановы.

Нагадаем, дом па Рэвалюцыйнай 24-а вядзе гісторыю ад другой паловы 19-га стагоддзя. Адным з яго ўладальнікаў была сям’я Залкіндаў. Пасля пажару 1881 года мяшчанская камяніца неаднаразова перабудоўвалася. Цяпер на яе месцы запланавана ўзвядзенне гандлёва-офіснага цэнтра з падземным паркінгам.

Аднак паколькі будынак уяўляе гістарычную вартасць і з’яўляецца часткай комплекснай гісторыка-культурнай каштоўнасці 1-й катэгорыі, 26 жніўня Беларуская рэспубліканская навукова-метадычная рада па пытаннях гісторыка-культурнай спадчыны пры Міністэрстве культуры (Рада) прыняла рашэнне дэмантаваць канструкцыі будынку № 24-а ручным спосабам з іх наступным узнаўленнем.



Як раней распавядаў TUT.BY старшыня рэспублiканскай рады Беларускага добраахвотнага таварыства аховы помнікаў гісторыі і культуры Антон Астаповіч, 11 лістапада ў абыход рашэння Рады і без дазволу Мінкультуры КУП “Мінская спадчына” (заказчык) спрабавала зруйнаваць згаданы будынак. Намаганнямі грамадскасці і спецыялістаў Упраўлення аховы гісторыка-культурнай спадчыны і рэстаўрацыі Мінкультуры незаконныя дзеянні былі спынены. Міністэрства ў сваю чаргу дазволіла далейшыя працы на аб’екце толькі ў ручным (не механічным) парадку, каб потым як мага болей аўтэнтычнага матэрыялу было выкарыстана пры ўзнаўленні камяніцы.

Аднак 30 лістапада “Мінская спадчына” і падрадная арганізацыя (невядомая, бо ў парушэнне нарматыўна-прававых дакументаў адсутнічае пашпарт аб’екта) пачала руйнаванне помніка экскаватарам. Цэлае крыло пабудовы было знішчана, што азначала парушэнне артыкулаў 27, 28 і 37 Закона “Аб ахове гісторыка-культурнай спадчыны Рэспублікі Беларусь”, шэраг міжнародных метадычных дакументаў ў галіне аховы і рэстаўрацыі гісторыка-культурнай спадчыны.

Міністэрства культуры ў другі перапыніла працы на аб'екце, падрыхтаваўшы матэрыялы па парушэннях заканадаўства для ініцыявання пракурорскай праверкі. З мэтай прыцягнення вінаватых да крымінальнай адказнасці ў пракуратуру звярнулася і Таварыства аховы помнікаў.

“Сапраўды, пасля гэтага пачала ажыццяўляцца ручная разборка будынка, — паведаміў сёння карэспандэнту TUT.BY Антон Астаповіч. — Адначасова архітэктары Цэнтра рэгенерацыі гісторыка-культурных ландшафтаў і тэрыторый працавалі над даследаваннем камяніцы, фіксацыяй элементаў архітэктуры і дэкору. Калі засталося разабраць першы паверх і зафіксаваць адзін фрагмент насценнага жывапісу, архітэктар пазначыў у журнале аўтарскага нагляду, што даследаванне практычна праведзена і пры ўзгадненні з навуковым кіраўніком аб’екта далей магчыма і механічная разборка”.

Па словах старшыні Таварыства аховы помнікаў, пісьмовы дазвол на новы від работ не быў атрыманы ні ад кіраўніка аб’екта, ні ад міністэрства. Аднак 5 лютага ў ход зноў пайшоў экскаватар. “Хто даў каманду па механічнай разборцы будыніны — заказчык ці падрадная арганізацыя — невядома. На маё наўпроставае пытанне галоўны інжынер “Мінскай спадчыны” Міхаіл Жых нічога не адказаў”, — удакладняе Астаповіч.

Намеснік начальніка ўпраўлення Мінкультуры Аксана Сматрэнка, якая прысутнічала сёння на адмысловай нарадзе на праблемным аб’екце, паведаміла, што нягледзячы на парушэнні, у пракуратуру яны звяртацца не плануюць. Затое гэта зробіць Таварыства аховы помнікаў гісторыі. Прычым, ужо ў другі раз. Пасля іх першага звароту ў пракуратуру Цэнтральнага раёна, раённаму РУУС была даручана праверка па факту парушэнняў, аднак яна была адкладзена. На думку спецыялістаў Таварыства, менавіта гэта затрымка прывяла да новага правапарушэння.

Нагадаем, выступаючы 27 студзеня на калегіі Мінкульта ў Мінску, міністр Павел Латушка ў чарговы падкрэсліў, што пры рэстаўрацыйных і аднаўленчых работах на гісторыка-культурных аб’ектах асаблівая ўвага павінна надавацца “безумоўнаму захаванню аўтэнтычных элементаў і канструкцый”. “Па прыкладзе аднаўлення Мірскага замка неабходна забяспечваць высокую ступень узаемадзеяння заказчыка, падрадчыка і навуковага кіраўніка на ўсіх этапах праектавання і рэстаўрацыі”, — адзначыў мністр, які адной з першачарговых задач на новай пасадзе абвясціў навядзенне парадку з архітэктурнымі помнікамі. Як бачым, пакуль атрымліваецца не вельмі.