Сябры пазнаюцца ў жыццi

Источник материала:

Асабiсты погляд

У тым, што паэт быў мудры чалавек i меў рацыю, пераконвалася потым неаднойчы.

Так сталася, што найвялiкшае гора ў маiм жыццi (смерць мамы) ад вялiкай радасцi (весткi аб тым, што мне прысуджана званне лаўрэата прэстыжнага журналiсцкага конкурсу краiны «Залатое пяро») раздзялiлi роўна паўгода.

Тады, у кастрычнiку, калi бяда, непазбежнасць якой вiсела ў паветры, усведамлялася розумам i не прымалася сэрцам, раптам адбылася, мне дапамагалi ўсе: родзiчы, сябры, суседзi, калегi, знаёмыя. Словам i справай. Маральна i матэрыяльна. Не чакаючы просьбаў i слоў падзякi, проста прыходзiлi i рабiлi тое, што трэба ў такiх выпадках, за што я ўсiм вельмi ўдзячна, бо сама ў тыя часiны не вельмi разумела, што адбываецца i што трэба рабiць.

Праз паўгода, калi прыйшла вестка аб перамозе ў конкурсе «Залатое пяро», нехта скакаў ад радасцi, нiбы лаўрэатам стаў ён сам; нехта шчыра вiншаваў; нехта крывiў вусны. А былi i такiя, хто рабiў вялiкiя вочы: «Табе?! За што?! Сапраўды, у каго сувязi — у таго i прэмii...»

(Па вялiкаму рахунку, гэты чалавек пахвалiў мяне лепш за ўсiх. Бо калi западозрыць, што ў дачкi тэхнiчкi пачатковай школы i калгаснага каваля, у раднi якой самы вялiкi начальнiк — школьны завуч, ды i тое ў Расii, праз дваццаць гадоў работы ў раённай газеце з’явiлiся сувязi ў сталiцы, што дазваляюць уздзейнiчаць на аўтарытэтную камiсiю па прысуджэннi падобных прэмiй — значыць, трэба прызнаваць i тое, што сувязi гэтыя — пры iх наяўнасцi — грунтуюцца выключна на асабiстых якасцях, а не на чыёйсьцi пратэкцыi.)

Але я не пра тое. Жыццё навучыла не звяртаць увагi на тых, каго «жаба душыць». Што ж зробiш, бедныя злыя людзi, iх не перайначыш — можна толькi паспачуваць. Бо самi ад гэтай сваёй хваробы пакутуюць мо больш, чым той, на каго яны пускаюць свае ядавiтыя стрэлы.

Я пра другое. Усе гэтыя людзi — i першыя, i другiя, i трэцiя — былi побач, калi здарылася гора. Дапамаглi ў бядзе. I ў мяне няма сумненняў, што i тады, i цяпер былi шчырымi.

То чаму так атрымлiваецца, што працягнуць руку дапамогi ў бядзе лягчэй? I нават аказаць матэрыяльную дапамогу? А парадавацца разам з табой, шчыра ўсмiхнуцца — гэта ж нiчога не каштуе! — так цяжка?

Мо таму, што ў першым выпадку людзi адчуваюць сябе велiкадушнымi, мiласэрнымi, добрымi — крышку «пры святых», i гэтае ўсведамленне грэе душу... А ў другiм — няўдачнiкамi, незаслужана пакрыўджанымi: «Чаму ён, а не я? Я ж нiчым не горшы? Ды што там — намнога лепшы...».

Гэты прыклад не адзiнкавы i нават не самы яскравы. Колькi даводзiлася чуць гiсторый, калi сяброўства цi нават цесныя сваяцкiя адносiны, якiя прайшлi выпрабаванне «агнём i вадой», не вытрымлiваюць «медных труб» i бурацца, калi нехта з сяброў або раднi раптам дабiваецца поспеху — прафесiйнага, матэрыяльнага, сямейнага.

...Пасля ўсяго я зрабiла выснову, што сябры пазнаюцца не ў бядзе i не ў радасцi. А ў жыццi — паўсядзённым, руцiнным. У святах i буднях. У поспехах i няўдачах. У памылках. У перамогах. У хваробе. У дастатку. У беднасцi. У горы. У шчасцi.

Калi ў вас такiя сябры ёсць (няважна, хто гэта — муж, сын, сястра, аднакласнiк, калега па рабоце або суседка) — вам пашанцавала.

Гэтак жа, як i мне.

г. Астравец.