Вып’ем какавы... за какаву!

Источник материала:

Лiчыцца, у прыватнасцi, што апантаныя аматары какавы ў два разы радзей памiраюць ад сардэчна-сасудзiстай паталогii ў параўнаннi з тымi, хто iгнаруе гэты прадукт у прынцыпе. Больш за тое, ужыванне какавы спрыяе фармiраванню больш рацыянальных дыетычных звычак. Мужчыны пры гэтым менш ядуць мяса, тлустых гатункаў малочных прадуктаў, радзей захапляюцца салодкiмi дэсертамi i пячэннем, а аддаюць перавагу арэхам i ўмеранаму ўжыванню алкаголю. Вучоныя схiльныя тлумачыць лекавыя вартасцi какавы прысутнасцю ў ёй флавану, якi знiжае артэрыяльны цiск, павышае трываласць сасудзiстай сценкi i змяншае ўтрыманне небяспечных для здароўя тлушчаў у сыроватцы крывi.

Амерыканскiя ж вучоныя вынайшлi ў какаве яшчэ адно рэчыва — эпiкатэхiн, якi, паводле меркавання апошнiх, настолькi важны для арганiзма, што яго варта прызначаць як вiтамiн.

Адзiн з вышэйпамянёных даследчыкаў доўгiя гады вывучаў карысныя вартасцi какавы, якую п’юць у мястэчку Куна, што ў Панаме. Ён выявiў, што рэгулярнае ўжыванне напою на 10 працэнтаў скарачае ў мясцовых жыхароў рызыку чатырох захворванняў — сардэчнага ўдару, прыпынення сэрца, раку i цукровага дыябету. Панамскае насельнiцтва можа выпiць за тыдзень да 40 кубкаў натуральнай какавы, якая мае высокi ўзровень эпiкатэхiну.

На бягучы момант гэта рэчыва не падтрымлiваецца навуковай садружнасцю так, як флаванол, iстотная роля якога лiчыцца даказанай. Тым не менш вынаходнiкi эпiкатэхiну маюць на мэце ажыццявiць больш маштабныя даследаваннi. Наогул такiя фалаванолы, як эпiкатэхiн, не прысутнiчаюць у звычайнай какаве, паколькi яны надзвычай горкiя на смак. Аднак амерыканскiя вучоныя спадзяюцца, што iх адкрыццё падштурхне да развiцця вытворчасцi гэтага рэчыва ў якасцi харчовай дабаўкi.

Эпiкатэхiн знойдзены таксама ў гарбаце, вiне, шакаладзе i невялiкай колькасцi садавiны i гароднiны.

Цi ведаеце вы, што з аднаго дрэва какавы можна сабраць каля 2 кiлаграмаў сырых бабоў у год? Насенне, якое выдаляецца з пладоў, мае горкi i вяжучы смак, што абумоўлена вялiкай колькасцю дубiльных рэчываў. Для таго, каб трапiць у шакалад, iм давядзецца прайсцi спецыяльную падрыхтоўку.

Сырыя какава-бабы засыпаюць у кашы, накрываюць бананавым лiсцем i пакiдаюць на 5—6 дзён. На спякоце пачынаецца браджэнне, тэмпература ў карзiне павышаецца да 50 градусаў С, а хiмiчны склад бабоў перажывае складаныя змяненнi. Гэты працэс называецца ферментацыяй. У вынiку бобавыя страчваюць да 65 працэнтаў ад сваёй першапачатковай вагi, вiльготнасць iх змяншаецца да 6 працэнтаў. Колер бабоў змяняецца ад фiялетавага да карычневага, яны набываюць характэрны шакаладны водар. Ад таго, як быў праведзены працэс ферментацыi, i залежыць, наколькi смачным i якасным будзе шакалад.

Какава-бабы вылучаюцца складаным хiмiчным саставам. У iх прысутнiчаюць бялкi, вугляводы, арганiчныя кiслоты, дубiльныя, фарбавальныя, мiнеральныя i пахкiя рэчывы. Акрамя таго, какава ўтрымлiвае алкалоiды: тэабрамiн i кафеiн. Апошнi аказвае ўзбуджальнае дзеянне на цэнтральную нервовую i сардэчна-сасудзiстую сiстэмы. Тэабрамiн здымае спазмы сасудаў сэрца i галаўнога мозга. Устаноўлена, што тэабрамiн — эфектыўны сродак ад кашлю, асаблiва на пачатковых стадыях прастуды.

Какава-бабы з’яўляюцца каштоўнай сыравiнай як для шакаладных фабрык, так i для фармацэўтычнай, касметычнай i парфумернай вытворчасцяў.