Гуканне вясны, Аўдакея, Яўдоха, Аўдоння, Аўдоцця — вясноўка

Источник материала:

Аўдоцця пагодна — усё лета прыгодна.

Еўдакiя красна i вясна красна (цёплая).

l У адрозненне ад пераважнай большасцi каляндарных святаў, якiя маюць дакладную па часе прымеркаванасць, гуканне вясны адзначалася ў розных геаграфiчных зонах у розны час. Амплiтуда ваганняў была даволi значнай — ад Масленiцы да другога дня Вялiкадня. Такi вялiкi дыяпазон можна патлумачыць дзвюма прычынамi. Па-першае, геаграфiчна-клiматычнымi ўмовамi; па-другое, значным уплывам хрысцiянскага календара i ўвядзеннем Вялiкага посту. Якраз гэтыя фактары "прымусiлi" вяскоўцаў выйсцi за межы посту i сумясцiць абрад "Гуканне вясны" з Масленiцай або прымеркаваць яго да значных святаў хрысцiянскага календара — Саракоў (дакладней, дня ўшанавання Сарака севастыйскiх мучанiкаў) — 22 сакавiка (9 сакавiка) i Дабравешчання (Благавешчання, Звеставання) — 7 красавiка (25 сакавiка). У той год, калi Вялiкдзень святкавалi даволi рана (сакавiк), свята "Гуканне вясны" адзначалi на другi дзень яго святкавання, зноў жа выходзячы за межы посту i саступаючы дарогу найвялiкшаму святу Уваскрэшання Хрыстова.

l Усе сельскагаспадарчыя работы актывiзавалiся пасля Еўдакii.

l Пасаджанае ў гэты дзень калiва ў гаршчочках, па народных уяўленнях, не пацерпiць ад маразоў.

l На Аўдоццю снег, па старажытным павер’i, набывае асаблiвую лекавую моц. Яго збiраюць па пагорках, якiя ўжо сагрэтыя сонейкам, i пасля гэтага даюць хворым для пазбаўлення ад розных немачаў.

l Вельмi ўдалым лiчылася ў гэты дзень сустрэча з ластаўкай. У такiм выпадку неабходна было кiнуць ёй услед жменю зямлi i сказаць: "На табе, ластаўка, на гняздо!". Такiя дзеяннi прынясуць чалавеку дабрабыт i здароўе.

l А яшчэ ў гэты дзень з лесу неслi галiнкi дрэў i падпальвалi iмi ў печы — "каб вясна была цёплай".