Чырвоныя пятніца i субота
Чырвоныя пятніца i субота
Пятнiцу i суботу перадвелiкоднага тыдня беларусы назвалi Чырвонымi ад таго, што менавiта ў гэтыя днi фарбавалi яйкi i выпякалi пасху. Пятнiца на Перадвелiкодным тыднi атрымала назву Вялiкая, Красная, Чырвоная, Велiкодная. l У Перадвелiкодную пятнiцу, дзень, калi быў укрыжаваны Хрыстос, беларусы трымалiся самага строгага посту (ужываць ежу дазволена было толькi пажылым, дзецям i хворым). l У Перадвелiкодную пятнiцу глядзелi на вулiцу праз вокны, прыкмячалi, каго ўбачаць першым: — калi мужчыну, гэта прадказвала поспех на тры месяцы; — калi сталую жанчыну, то тры месяцы будуць iсцi па чарзе няўдачы з поспехам; — калi маладую жанчыну — тры месяцы пройдуць без складаных праблем; — калi сям’ю — да мiру ў сям’i, да прымiрэння тых, хто пасварыўся; — калi сабаку — да тугi, ката — да прыбытку, птушку — да новага знаёмства i добрых вестак; — iнвалiда — да смерцi блiзкага чалавека. l Лiчыцца, што калi чалавек захварэў у Перадвелiкодную пятнiцу (трапiў у бальнiцу), то хутка стане на ногi. l Гэтую замову трэба было чытаць у Перадвелiкодную пятнiцу, стаўшы на каленi перад плашчанiцай Ісуса Хрыста, каб вялiся пчолы: "Перад плашчанiцаю жаркую свячу палю i палiць буду, Госпада хвалiў i хвалiць буду. Госпада мiласэрнага прашу i малю ўсiмi нябеснымi сiламi: зарадзi, Госпадзi, вазможную, прэўкрасную дзявiцу-пчалiцу, вазмажы, вазрадуй, вазвесялi. Прашу Госпада мiласэрнага не лi сябе, лi гасподнiя божыя ахвяры: ва ўсi храмы гасподнiя буду жаркiя свечы палiць i тройськiм пакланеннем пакланяцца, атнынi да канца веку". l Калi вы заўважылi, што ў вашай хаце робiцца штосьцi дрэннае, то трэба ў Перадвелiкодную пятнiцу пайсцi ў царкву i прынесцi дадому недагарэўшую свечку, якая была ў вас у час набажэнства. Дома запалiце яе i абыдзiце ўсе пакоi: там, дзе свечка пачне моцна трашчаць, вы знойдзеце нейкую рэч, якая звычайна i з’яўляецца сурочанай. l Прадказвалi, якiм будзе надвор’е, па чатырох перадвелiкодных днях: чацвер — вясна, пятнiца — лета, субота — восень, нядзеля — зiма. Калi мокры чацвер, значыць i вясна будзе з дажджом, i г.д. l Перадапошнi дзень перад Вялiкаднем называлi Краснай, Велiкоднай, Вялiкай, Чырвонай суботай. У некаторых рэгiёнах iснавала такая назва — Таўкушчы дзень. l Самай галоўнай i адказнай справай у Вялiкую суботу было фарбаванне яек — сiмвала Вялiкадня. l Увесь дзень да вечара ў цэрквах асвячаюць спецыяльныя велiкодныя стравы. Iх уладкоўваюць на ручнiках (абрусах), у кулiч ставяць свечку, якую запальваюць перад пачаткам асвячэння. Адно з яек неабходна напалову абабраць, каб на яго трапiла асвечаная вада: "каб святасць лепш прайшла". l Ручнiк, на якiм вы асвячалi кулiч у час велiкоднага набажэнства, добра дапамагае ад сурокаў, калi насiць яго на сабе. l Згодна з народнымi ўяўленнямi, калi не спаць ноч на Вялiкдзень, вы будзеце захаваныя ад хваробаў, забяспечыце сабе шчаслiвы шлюб, багаты ўраджай i поспех. Калi на ўсяночнай на Вялiкдзень моцна трашчаць свечкi ў царкве, лета будзе з дажджом, з частым градам i маланкамi. Дождж у велiкодную ноч абяцае халоднае лета, а цiхае цёплае надвор’е — цёплае лета. Аксана КАТОВIЧ, Янка КРУК.
Чтобы разместить новость на сайте или в блоге скопируйте код:
На вашем ресурсе это будет выглядеть так
Пятнiцу i суботу перадвелiкоднага тыдня беларусы назвалi Чырвонымi ад таго, што менавiта ў гэтыя днi фарбавалi яйкi i выпякалi пасху. Пятнiца на Перад |
|