Школа — у законе

Источник материала:

Паводле слоў намеснiка мiнiстра адукацыi Рэспублiкi Беларусь Казiмiра Фарыно, перш-наперш закон, якi складаецца з 8 раздзелаў i 51 артыкула, — гэта дакумент, якi зафiксаваў «усё, што мы маем у галiне агульнай сярэдняй адукацыi: яе даступнасць, бясплатнасць, абавязковасць базавай адукацыi, а таксама стварэнне ўмоў для атрымання абавязковай агульнай сярэдняй адукацыi, бо, па вялiкаму рахунку, практычна ўсе выпускнiкi базавай школы атрымлiваюць агульную сярэднюю адукацыю ў межах, напрыклад, сярэднiх спецыяльных або прафесiйна-тэхнiчных навучальных устаноў». У рэшце рэшт толькi 7 працэнтаў выпускнiкоў базавай школы не атрымлiваюць агульную сярэднюю адукацыю. Стварэнне ўмоў для атрымання апошняй усiмi вучнямi плануецца зафiксаваць i ў Кодэксе аб адукацыi, якi ў хуткiм часе павiнен быць прадстаўлены на зацвярджэнне ў Савет Мiнiстраў.

Такiм чынам, закон замацаваў структуру агульнай сярэдняй адукацыi: дзве вышэйпамянёныя ступенi, тры ўзроўнi — базавы, павышаны i паглыблены, вызначыў статус новых тыпаў навучальных устаноў — лiцэя, гiмназii, школы з паглыбленым вывучэннем пэўнага прадмета. I ўсё гэта дзеля таго, каб школы наладзiлi вучэбны працэс так, каб ён спрыяў развiццю iндывiдуальных здольнасцяў дзяцей.

Адзiн з артыкулаў паведамляе, што дырэктар агульнаадукацыйнай школы становiцца юрыдычнай асобай. На думку намеснiка мiнiстра, дырэктар сёння — гэта кiраўнiк-менеджар, якi адказвае за ўсе працэсы, у тым лiку за матэрыяльнае становiшча i настаўнiка, i ўласна ўстановы.

Што датычыцца «перагрузак», то «перамагчы» iх дапамогуць 42 адукацыйныя стандарты, распрацаваныя па ўсiх вучэбных прадметах. А тыпавы вучэбны план, якi знаходзiцца зараз на ўзгадненнi ў Мiнiстэрстве юстыцыi, вызначае пералiк прадметаў, абавязковых для вывучэння. «Усё астатняе — ваш, кiраўнiкi школ i настаўнiкi, творчы падыход у справе раскрыцця iндывiдуальных схiльнасцяў i здольнасцяў вучняў», — падкрэслiў Казiмiр Фарыно. Ён указаў на недапушчальнасць укаранення да 40 гадзiн на тыднi абавязковых заняткаў. Безумоўна, у справе з нагрузкамi павiнен быць iндывiдуальны падыход, аднак аптымальнай застаецца нагрузка ў 30 гадзiн — па 6 на 5 дзён. Гаворка iдзе аб тым, што тыя ж гiмназii, каледжы, лiцэi павiнны браць у сэнсе павышэння якасцi адукацыi не колькасцю гадзiн у плане, а новымi тэхналогiямi.

Прыведзена ў адпаведнасць i напаўняльнасць класаў. Так, у пачатковых класах — з 1-га па 4-ы — павiнна быць 20 вучняў, ва ўсiх астатнiх — 25, у профiльнай школе — не больш за 20. Аднак паводле слоў старшынi камiтэта па адукацыi Мiнскага гарадскога выканаўчага камiтэта Уладзiмiра Шчэрбы, для сталiцы такi расклад справакуе павелiчэнне клас-камплектаў дзесьцi на 740 адзiнак, педагагiчных ставак — на 2140 адзiнак. Таму толькi на заработную плату з верасня па снежань 2007 года спатрэбiцца дадаткова вылучыць 4 мiльярды рублёў. А такiя сродкi, зразумела, не былi прадугледжаны ў бюджэце горада.

— Для вырашэння сiтуацыi з 1 верасня гэтага года мы разглядаем прывядзенне ў норму напаўняльнасцi толькi першых класаў, — тлумачыць Уладзiмiр Шчэрба. — Разлiкi паказваюць, што для гэтага да канца года спатрэбiцца 0,3 мiльярда рублёў. Вылучыць такiя сродкi будзе цяжка, але магчыма за кошт змяншэння расходаў па iншых накiрунках. Прывядзенне ў норму напаўняльнасцi ўсiх астатнiх класаў магчымае толькi з 2008 года. Грашовыя выдаткi могуць быць прадугледжаны ў дадзеным выпадку ў праекце бюджэту на 2008 год пры ўмове павелiчэння агульнага аб’ёму фiнансавання i канструктыўнай пазiцыi мiнiстэрства фiнансаў.

Сярод iншых спрагназаваных праблем называюцца i недахоп вучэбных плошчаў, i павышэнне каэфiцыента зменнасцi заняткаў. Што датычыцца апошняга, то ўжо зараз напаўняльнасць мiнскiх школ значна вышэй планавай магутнасцi. У дзве змены працуюць 40 працэнтаў.

Акрамя таго, у сувязi з павелiчэннем тарыфаў на палiўна-энергетычныя рэсурсы нашай галiне, адзначае Уладзiмiр Шчэрба, дадаткова спатрэбiцца 11,2 мiльярда рублёў, а павелiчэнне зменнасцi заняткаў з верасня па снежань 2007 года справакуе дадатковыя расходы электраэнергii на суму 0,5 мiльярда рублёў.

Куды, па якому прынцыпу пераводзiць «лiшнiх» дзяцей з класаў, напаўняльнасць якiх складае зараз, напрыклад, 28 чалавек? Як пазбегнуць фiнансавых праблем на шляху рэалiзацыi новага закона? На гэта i многiя iншыя пытаннi яшчэ трэба знайсцi адказ.