Выйсце з крызісу — далейшае рэфармаванне

Источник материала:

Эксперт, як стала вядома нашай газеце, плануе выкласцi свой погляд на тое, што адбываецца ў эканомiцы, i прапанаваць да разгляду праграму па пераадоленнi наступстваў фiнансава-эканамiчнага крызiсу. Напярэдаднi пасяджэння мы звязалiся са Станiславам Багданкевiчам i задалi яму некалькi пытанняў наконт таго, якiя захады, на яго погляд, могуць быць прынятыя па паслабленнi ўплыву сусветных падзей на айчынную эканомiку.

— Я лiчу, што крызiс у нас, — дзелiцца сваiм меркаваннем Станiслаў Багданкевiч, — у прыватнасцi, праяўляўся ў страце абаротнага капiталу нашымi прадпрыемствамi, закрэдытаванасцi, залежах непрададзенай прадукцыi, дэфiцыце гандлёвага балансу. На мой погляд, вытокi крызiсу ў многiм ляжаць у мадэлi адмiнiстратыўна-каманднай сiстэмы, якая калiсьцi развалiла вялiкi Савецкi Саюз, аднак была прынятая за аснову нашай тэхнiчнай элiтай. Былi i памылкi ў эканамiчнай палiтыцы, сярод якiх я называю першай i галоўнай наступную: развiццю ўнутранага рынку не надавалася патрэбнай увагi. У вынiку адбыўся перакос у бок iмпарту. Доля iмпарту ў нас складае 70 працэнтаў да валавога прадукту, чаго няма амаль нi ў адной краiне Еўропы. Яшчэ адна прычына — вельмi вялiкi аб’ём бюджэту. Праз бюджэт пераразмяркоўвалася 50 працэнтаў валавога прадукту, а ў рэальнай эканомiкi не заставалася грошай для тэхнiчнага i тэхналагiчнага пераўзбраення, для ўкаранення iнавацый. Мяркую, што такая цэнтралiзацыя рэсурсаў шкодная. А сусветны крызiс налажыўся на наш унутраны i сiтуацыю пагоршыў.

— Выйсце з крызiсу я бачу на шляху далейшага рэфармавання i пераводу эканомiкi на рынкавую мадэль развiцця. Неабходна таксама, каб грамадскасць i ўлада вызначылiся з прыярытэтамi. Сярод маiх прыярытэтаў, якiя, я лiчу, трэба аб’явiць, першы — iнфляцыя i валютны курс, iх стабiлiзацыя. Другi прыярытэт — развiццё ўнутрынацыянальнага рынку ва ўмовах стабiльнага росту экспарту i трэцi — жыллёвае будаўнiцтва. На мой погляд, прыярытэтамi не павiнны быць нейкiя пэўныя галiны эканомiкi, якiя трэба развiваць. Гiсторыя сведчыць, што такiя прыярытэты не заўсёды ўгадваюцца. Таму прыярытэты павiнны быць якаснага напрамку.

— На мой погляд, неабходна прымаць перш за ўсё ўрадавую праграму па стабiлiзацыi цэнаў i выраўноўванню плацежнага балансу. Гэта адзiн з галоўных прыярытэтаў, таму што дэвальвацыя рубля будзе пакуль працягвацца: попыт на валюту пастаянна перавышае прапанову, i гэта не нейкiя спекулятыўныя аднаразовыя хiстаннi на валютнай бiржы, а сур’ёзныя рэчы. I iнфляцыя таксама патрабуе, з аднаго боку, канкурэнцыi, развiцця ўнутранага попыту, з другога — сцiскання грашовай рублёвай масы. Што датычыцца жылля, то ў нас быццам бы будаўнiцтва жылля i павялiчваецца, а чэргi ўсё адно пастаянна растуць. Неабходна паставiць прыярытэт, каб кожны год колькасць тых, хто мае патрэбу ў жыллi i стаiць у чарзе, скарачалася, скажам, на 10%.

Ёсць i iншыя прыярытэты, сярод якiх падтрыманне невысокага ўзроўню беспрацоўя, рост прадукцыйнасцi працы i на гэтай падставе падваенне зарплаты за 5 гадоў. Мы не дурнейшыя за палякаў i маем права разлiчваць на зарплату ў 1300 долараў. Пры выхадзе з крызiсу трэба ставiць такiя задачы.