Творчасць Драздовіча – прыклад нацыянальнага мастацтва
04.05.2013
—
Разное
|
"Месяцавы краявід з замкам", Язэп Драздовіч. Творчасць Язэпа Драздовіча, па меркаванні старэйшага мастака Павілля Кастуся Харашэвіча, яскравы прыклад нацыянальнага рэалізму.Такую думку ён выказаў на навукова-краязнаўчай канферэнцыі на мінулым тыдні. Канферэнцыя “Шляхамі Язэпа Драздовіча” адбылася ў сераду, 24 красавіка, ў цэнтральнай раённай бібліятэцы імя Максіма Багдановіча. Яна была прысвечаная таленавітаму мастаку, празаіку і паэту (1888 – 1954), лёс якога звязаны і з нашым рэгіёнам. Нейкі час Драздовіч працаваў у беларускай гімназіі ў Радашкавічах. Сярод выступоўцаў былі прафесар-філолаг Вячаслаў Рагойша, архівіст Ганна Запартыка, даследчык беларускай культуры Яўген Лецка, бібліяфіл і ініцыятар мерапрыемства Міхась Казлоўскі, пісьменніцы Людміла Рублеўская і Лідзія Гардынец, краязнаўца Валеры Бурэнь. Тэмамі дакладаў на канферэнцыі былі “Краязнаўчыя нататкі” (Валеры Бурэнь), “Любоў і вера мастака” (Лідзія Гардынец), “Кніжная графіка Драздовіча” (Міхась Казлоўскі), “Мястэчка як крыніца мастацкага натхнення” (Яўген Лецка), “Асоба і творчасць Драздовіча ва ўспрыманні Максіма Танка” (Вячаслаў Рагойша), “Канфлікт рамантычнага архетыпу і “тутэйшасць” мастака” (Людміла Рублеўская). Грунтоўнае даследаванне ліставання Язэпа Драздовіча і вядомага дзеяча беларускага адраджэння, выдаўца, фалькларыста, мовазнаўца, літаратуразнаўца Браніслава Эпімаха-Шыпілы (1859-1934) правяла дырэктар Беларускага дзяржаўнага архіва-музея літаратуры і мастацтва Ганна Запартыка. Гэта эпісталярная спадчына і стала тэмай яе даклада на канферэнцыі. Грунтуючыся на перапісцы патрыярха беларускага адраджэння прафесара Эпімаха-Шыпілы і напачатку яе яшчэ маладога Язэпа Драздовіча, Ганна Запартыка фактычна абвяргае сцвярджэнне Паўліны Мядзёлкі пра тое, што Язэп Драздовіч у 1912-1913 гадах бываў на кватэры прафесара ў Пецярбургу. Паўліна Мядзёлка ў неапублікаваным фрагменце яе ўспамінаў запісала: “1912-1913 гады... Кожную суботу збіралася беларуская моладзь на кватэры прафесара Браніслава Эпімаха-Шыпілы на 4-й лініі Васільеўскага вострава... Апрача студэнцкай моладзі тут спаткаеш і іншых дзеячаў беларускай культуры: рухавага, са светлай бародкай жывапісца Драздовіча...” Ганна Запартыка не знайшла пацвярджэнняў прысутнасці Драздовіча ў Пецярбургу ў згаданы час. Між тым, сяброўства Драздовіча і Эпімаха-Шыпілы працягвалася доўгі час нават праз межы перадваеннай Польшчы і Савецкага Саюза да трагічнай смерці састарэлага заслужанага прафесара ў Ленінградзе ў 1934 годзе пасля рэпрэсій і забароны жыць на радзіме. У біяграфіі Язэпа Драздовіча яшчэ застаюцца белыя плямы. Тым не менш, цікавасць да яго творчасці дазваляе з кожным годам пакідаць іх усё менш. А ацэнка ўкладу таленавітага мастака і пісьменніка ў нашу культуру становіцца ўсё больш дакладнай і акрэсленай. Дык кім быў Драздовіч – рамантыкам, рэалістам? Пасля канферэнцыі мы папрасілі Міхася Казлоўскага пракаментаваць тэзіс, выказаны Кастусём Харашэвічам. Краязнаўца і даследчык творчасці Драздовіча не пагадзіўся, што плён мастака можна аднесці да рэалізму хаця б з-за багатай алегарычнасці яго прац: Але ён адназначна пагадзіўся ў ацэнцы творчасці Драздовіча як глыбока нацыянальнай. Даведка “РГ”. Язэп Нарцызавіч Драздовіч. Мастак, пісьменнік, этнограф, скульптар, астраном-аматар. Нарадзіўся 13 кастрычніка 1888 года на хутары Пунькі (цяпер Глыбоцкі раён). Вучыўся ў Віленскай малявальнай школе акадэміка Трутнева. Аздабляў першыя беларускія кнігі, календары. Ім была аформленая кніга аўтара славутага верша “Люблю наш край – старонку гэту...” Канстанцыі Буйло “Курганная кветка”. Ад 1919 года – мастак-дэкаратар беларускага літаратурна-выдавецкага аддзела пры Народным камісарыяце асветы ў Мінску. Ад 1921 года жыве на тэрыторыі Заходняй Беларусі. Супрацоўнічае з беларускімі культурнымі арганізацыямі ў Вільні і Мінску. Ад 1927 года працаваў настаўнікам малявання ў Радашкавіцкай, Віленскай і Наваградскай гімназіях. Пасля 1930 года асвойвае “касмічную” тэму. Перабіваўся часовымі працамі. У час вайны напісаў серыю гістарычных карцін. Памёр у 1954 годзе ў беднасці. Імя Язэпа Драздовіча стала вяртацца ў культурны абарот з канца 1970-х гадоў. Імя яго носіць вуліца ў Маладзечне. У 1993 годзе ў Мінску адкрыты помнік Івана Голубева “Вечны вандроўнік” у Траецкім прадмесці. Аляксандр МАНЦЭВІЧ. Чытайце яшчэ на гэту тэму: Чтобы разместить новость на сайте или в блоге скопируйте код:
На вашем ресурсе это будет выглядеть так
Творчасць Язэпа Драздовіча, па меркаванні старэйшага мастака Павілля Кастуся Харашэвіча, яскравы прыклад нацыянальнага рэалізму. Такую думку ён выказаў на...
|
|