Трэба выратоўваць унiкальную шатровую царкву

Источник материала:

Карэспандэнт вывучаў сiтуацыю

Дарэчы, асвяцiў гэты храм сам патрыярх Цiхан (1865—1925)

Пасля публiкацыi ў "Звяздзе" пра турыстычны маршрут па Полацкiм раёне ў вiцебскi карпункт пачалi тэлефанаваць чытачы. Нагадаю, артыкул называўся "Да Дуброўскага i Рымскага-Корсакава ..." Дарэчы, адна жыхарка Полацка прызналася, што нават i не ведала пра такiя цiкавыя будынкi, аб якiх расказвалася ў артыкуле.

Госць з Санкт-Пецярбурга Пётр Бальшакоў, якi прыехаў з сям'ёй да беларускiх сваякоў на адпачынак, папрасiў каардынаты турыстычнай фiрмы, каб паехаць на дзянёк па месцах, дзе ёсць што паглядзець. "Звязду" выпiсвае ягоны брат.

Многiх зацiкавiла iнфармацыя пра ўнiкальны праваслаўны храм, пабудаваны ў 1908—1910 гадах, якi ў свой час хацелi вывезцi амерыканцы. Ужо тое, што будаўнiцтва гэтай сямейнай царквы фiнансаваў сваяк знакамiтага кампазiтара Рымскага-Корсакава, цiкава. Болей за тое — вялiкую цiкавасць яна выклiкае яшчэ i таму, што асвяцiў яе, як мне расказаў краязнаўца Вiктар Карасёў, патрыярх Цiхан. А калiсьцi ён быў архiепiскапам у Дзiсне. I царква ў Мышчыне знаходзiлася на тэрыторыi епархii, дзе ён служыў...

Насамрэч царква ўключана ў турыстычны маршрут. Як расказаў краязнаўца, яна перададзена епархii i ахоўваецца дзяржавай. Але ў якiм яна стане?

— Трэба як мага хутчэй выратаваць Свята-Iверскi храм, што ў вёсцы Мышчына Полацкага раёна, ад далейшага разбурэння. Мы — тутэйшыя, якiм не ўсё роўна, што будзе з храмам, шукаем ахвяравальнiкаў. Адзiн дзелавы чалавек ужо зацiкавiўся, паабяцаў дапамагчы грашыма, — распавядае краязнаўца Вiктар Карасёў. Краязнаўца сам паставiў шмат помнiкаў вядомым землякам i ў гонар розных знакавых для раёна падзей таксама. — Добра, што вы ў "Звяздзе" ўзнiмаеце гэтую тэму. Так, прыедуць турысты, падзiвяцца, сфатаграфуюцца. Але... Цi шчырым i насамрэч прыемным будзе ўражанне ад таго, якой царкву ўбачаць?

Пасля рэстаўрацыi храм можа стаць насамрэч жамчужынай архiтэктурнай спадчыны не толькi нашага рэгiёна, але i ўсёй Беларусi. Адразу бачна: па сваёй архiтэктуры царква ўнiкальная (на фота) — так званага шатровага тыпу. Уваход вянчае масiўны арачны ганак на фiгурных калонах. Ёсць падвал. Пабудавана царква з бутавага каменю i цэглы. Вышынёй храм разам з крыжам не менш за 25 метраў... А ўявiце сабе, якiм прыгожым быў iканастас з белай керамiкi. Старажылы добра памятаюць, якiм ён быў.

Краязнаўца расказаў мне, што царкву спрабавалi адрэстаўраваць яшчэ ў гады "перабудовы".

Тады святар айцец Пётр з блаславення ўладыкi Полацка-Глыбоцкай епархii пачаў патроху адраджаць храм. Менавiта тады, паводле ягоных слоў, амерыканцы i выказалi жаданне фiнансаваць разборку царквы i перавоз яе за акiян.

— Потым царква была перададзена Шпакоўшчынскаму праваслаўнаму прыходу, — працягвае Вiктар Карасёў. — Не хапала грошай на рамонт i аднаўленне, ды i цяпер iх няма. Пасля таго, як святар з прыхода памёр, царква наогул гадоў шэсць была зачыненая. I толькi ў мiнулым годзе з блаславення ўладыкi Полацкага i Глыбоцкага Феадосiя мы разам са старшынёй сельскага Савета зрэзалi замок i ўвайшлi ў храм. Унутры вiльготна падчас атмасферных ападкаў, бо дах храма працякае. А вось, бачыце, на даху бярозкi i пустазелле растуць. Добра, што хоць невялiчкi касметычны рамонт у храме зрабiлi. У храме рэдка праводзяць службы. Неабходна як мага хутчэй капiтальна пачаць рамантаваць царкву. Бо маруднасць абыдзецца даражэй...

Неабыякавыя людзi спадзяюцца на асабiстую падтрымку ў аднаўленнi рэдкага па сваёй архiтэктурнай форме храма з боку старшынi аблвыканкама Аляксандра Косiнца. Пры iм актыўна аднаўляюцца храмы. Вось нядаўна храм-прыгажун адчынiў у абласным цэнтры насупраць вiцебскай ратушы. Шмат увагi надаецца i развiццю ўязнога турызму.

Я звязаўся з прэс-сакратаром Вiцебскага аблвыканкама i расказаў пра храм, пра тое, што людзi, дарэчы, не толькi вернiкi, просяць увагi да праблемы. Ён падзякаваў за iнфармацыю i абяцаў абавязкова давесцi да ведама адказных асобаў аб наяўнасцi праблемы. Спадзяёмся на тое, што ўрэшце, доўга не зацягваючы, пачнецца сапраўднае адраджэнне храма.