Паклон Паэткі

Источник материала:

Пайшла з жыцця цудоўная беларуская паэтка Нiна Мацяш

"Паэтка ласкаю Божай", — так гавораць пра яе невыпадкова.

Лёс нiбыта ўвесь час выпрабоўваў яе. На талент. На цярпенне i цярплiвасць. На дабрыню i зычлiвасць...

"Хай жураўлём абернецца сiнiца..." — напiсала Нiна ў адным з вершаў.

А можа, пяшчотна-спавядальны паэтычны дар Нiны — гэта i ёсць сапраўдны чароўны Журавель, а зусiм не сцiплая сiнiца?..

Лёс мой,

лёс мой — цяжкi колас,

часам — цяжкi камень...

Мне люляць цябе да скону

кволымi рукамi...

Так атрымалася, што цяжкая хвароба ўжо дзяўчынай прыкавала Нiну да iнвалiднага крэсла. Але крыж свайго лёсу — "цяжкi колас", "цяжкi камень" — яна несла годна... Пра сваю вымушаную прыладу руху яна з усмешкай гаварыла: "мой вазок"...

А нарадзiлася Нiна Мацяш у вёсцы Нiвы Бярозаўскага раёна Брэсцкай вобласцi 20 верасня 1943 года. У 1960 г. скончыла Бярозаўскую сярэднюю школу i паступiла на факультэт французскай мовы Мiнскага дзяржаўнага педагагiчнага iнстытута замежных моў. З-за хваробы вымушана была ўзяць акадэмiчны адпачынак, скончыла iнстытут у 1966-м. Пэўны час працавала выкладчыцай нямецкай мовы ў Белаазёрскiм вучылiшчы.

Друкавацца пачала ў 1962 годзе. Аўтар зборнiкаў паэзii "Агонь", "Удзячнасць", "Ралля суровая", "Прыручэнне вясны", "Поўны келiх", "Жнiвень", "Паварот на лета" (выбранае), "Шчаслiвай долю назавi", iншых.

Нiна Мацяш вядомая не толькi як паэтэса, але i як драматург. Надзвычай плённа яна працавала i як перакладчык. Перакладала з нямецкай, польскай, французскай моў...

...Некалькi гадоў таму я прыязджала да Нiны ў Белаазёрск. Нейкай спецыяльнай нагоды не было. Проста яшчэ раз прачытала вершы, прысвечаныя мацi i бацьку... ТАК, як напiсала для сваiх бацькоў — i пра сваiх бацькоў — Нiна Мацяш, мабыць, не напiсаў нiхто. Гэтаксама, як паэтка — перакананая! — можа сказаць бальшыня з нас.

...Мы гулялi з Нiнай па прыгожым Белаазёрску — я iшла, Нiна ехала побач на сваiм "вазку" — i ўсе-ўсе вiталiся з паэткай. Вiталiся па-беларуску. I гаварылi добрыя словы. I ласкава ўсмiхалiся... А Нiна з гонарам расказвала пра сваiх землякоў. Часу хапала, два днi мы з задавальненнем гутарылi i пра паэзiю, i пра каханне, пра любоў (памятаеце радкi з яе верша: "Я не кахаю вас. Я вас люблю"?..), дый увогуле — пра жыццё.

На развiтанне Нiна падарыла зробленую ёю карцiну з рознакаляровых птушыных пёрак — каб журавель быў не ў небе, а побач. Гэта Нiнiна мастакоўска-паэтычная работа — заўсёды над маiм рабочым сталом. Сёння з сумам зняла яе са сцяны — каб яшчэ раз прывiтацца з паэткай. I — развiтацца...

Нiна Мацяш была шчырым сябрам i аўтарам нашай газеты. У пачатку гэтага года яна брала ўдзел у "Лiтаратурнай анкеце "Звязды" (дарэчы, здымак, якi мы публiкуем сёння, яна выбрала сама i даслала ў рэдакцыю па электроннай пошце, з якою была, як кажуць, на "ты").

I ўзгадваецца яшчэ адна публiкацыя Нiны — эсэ "Паклон", напiсанае па просьбе рэдакцыi да 90-годдзя народнага пiсьменнiка Беларусi Янкi Брыля (Гл.: "Звязда" за 4 жнiўня 2007 года). Iх звязвала доўгае шчырае сяброўства.

Тое пра што напiсала ў "Паклоне" Нiна Мацяш, можна з поўным правам сказаць i пра яе...